December = Feestmaand.

De agenda’s lopen in de drukke decembermaand snel vol met afspraken. Het bruist van activiteiten en samenkomsten om december tot een echte feestmaand te maken.

Torna | Cultura maakt in december dan ook graag pas op de plaats met haar Cultureel-Literaire Cafés. December is sowieso al druk genoeg!

Als de ergste druk voorbij is, meldt Torna | Cultura zich weer en wel op zondag 12 januari 2025 om 14.30 uur in ‘Trefpunt 1711’, Steegputstraat 2-4 in Thorn.

Noteert u alvast 12 januari in uw nog blanco agenda 2025?
Wij treffen u graag in het vernieuwde ‘Trefpunt 1711’.

U leest HIER als eerste hoe het programma er gaat uitzien.

Hieronder vindt u het programma van 10 november 2024

Eric Cremers

Zonder pijn geen humor
Dit is een van de lessen die huisarts Eric Cremers ons leert door de satirische filmpjes die hij als zijn alter ego ‘Dokter Bob’ plaatst op social media. Hij geeft ermee een inkijkje in zijn vakgebied waarin volgens hem een boodschap ook op een leuke manier te verpakken is.
Eric heeft zich de laatste jaren verdiept in het verschijnsel ‘humor’. Hij vertelt over de balans tussen lichtheid en de zwaarte van ons leven.

Jan Schroën

‘De Beecht’
Jan Schroen is een liedjeszanger. Dat zijn moeder altijd zong, is van grote betekenis geweest in zijn leven. Niet alleen, dat ze zong, maar zeker ook wat ze zong. Haar liedjes gingen ergens over. Hij wist toen nog niet, hoe belangrijk dat gegeven in zijn latere leven zou worden. Jan zingt liedjes uit zijn nieuwe muzikale dialectvoorstelling ‘De Beecht’. Deze gaat over de achterkant van het fatsoen, de scherpe kanten van de ongepolijst mens.

Peggy Alofs

Linda Gielen schreef het Limburgs sprookjesboek ‘De schat van Limburg’, gebaseerd op oude volksverhalen. Van elke Limburgse gemeente is er een eigen verhaal opgenomen. Tezamen vormt het boek een schattentocht door de 31 gemeenten. Extra bijzonder aan het werk is, dat elk verhaal te lezen is in het Standaardnederlands én in eigen dialect.  Auteur Linda Gielen en theatermaakster Peggy Alofs  zullen het publiek meenemen in het Goud-Verteltheater met magische verhalen.

Een Ode aan NU

Alexandra (zang) en Myrthe (gitaar) brengen in een medley een ode aan nu, een ode aan de tijd waarin we allemaal leven, een ode aan de muziek uit het jaar 2024.

Gedicht
Ook in dit literaire Café leest Peter Bokken een actueel gedicht van voormalig stadsdichter Har Sniekers voor.

Hieronder vindt u het programma van 6 oktober 2024

ERIC DECKERS

Huisarts

‘Aambeien met slagroom’
‘Aambeien met slagroom’ is een boek van huisarts Eric Deckers waarin hij diverse medische onderwerppen bespreekt in korte, losse verhalen. De titel verwijst naar de diversiteit van de onderwerpen die niets met elkaar te maken hebben, behalve dat ze over geneeskunde gaan. De verhalen zijn informatief, verrassend en vermakelijk, met humor en relativering.
Deckers deelt zijn verwondering over de geneeskunde, gebaseerd op eigen ervaringen en kennis.

LISANNE VAN GELEUKEN
Gitaar en zang

Amerikaanse / Ierse folk & country
Lisanne van Geleuken weet menigeen te raken met haar muziek en prachtige stem. Haar hart ligt bij het vertolken van gevoelvolle, bemoedigende songs. Zichzelf begeleidend op gitaar brengt Lisanne een nieuwe beleving aan traditionele en eigentijdse Amerikaanse/Ierse folk en country.

ANNE HANSSEN 
Dierenarts

Dierendag
In het kader van Werelddierendag (4 oktober) is Anne Hanssen te gast bij Torna | Cultura. Zij is van origine dierenarts en vindt het belangrijk, dat Nederland een voorbeeld voor de wereld wordt op het gebied van dierenwelzijn. Een dier verdient een goed leven en waardig te sterven. Steeds meer onderzoeken tonen aan dat dieren dezelfde emoties en gevoelens hebben als de mens. Zij voelen pijn en ervaren stress. Anne Hanssen gaat daarom op de barricaden voor dierenwelzijn.

JAAK CRASBORN
Creatief directeur

“Aod Thoear” verdwijnt 
Café-Zaal-Restaurant Aod Thoear krijgt per 1 januari 2025 een nieuwe functie en daarmee samenhangend een nieuwe naam en logo. Het gebouw wordt een multifunctionele accommodatie/gemeenschapshuis. Aod Thoear gaat het trefpunt worden voor de verenigingen en organisaties in Thorn. Daarnaast blijft er voldoende ruimte voor horeca-activiteiten. Jaak Crasborn, creatief directeur van Crasborn-communicatie-vormgevers zal vertellen over de totstandkoming en vormgeving van naam en logo.

Har Sniekers en Peter Bokken
Stadsdichter / voordracht

Evenals voorgaande jaargangen zal Peter Bokken een actueel gedicht van voormalig stadsdichter Har Sniekers voordragen.

Hieronder vindt u het programma van 17 maart 2024

Ton Adriaens en Esther Snijders

Antje - de musical

Antje-de musical is het verhaal van Antje Hendrix uit Weert, die begin 20e eeuw met de verkoop van Weerter Vlaaitjes op het perron en in de stationsrestauratie van het Weerter treinstation tot ver over de landsgrenzen een begrip werd. Maar het is ook het verhaal van de hedendaagse Femke Steegmans die geïnspireerd is geraakt door de ondernemingsgeest van Antje. Ton Adriaens vertelt over de historische figuur Antje Hendrix en over de musical. Zangeres Esther Snijders die in de musical de rol van Femke speelt, zingt enkele liedjes uit de musical.

Remko Killaars

Optische illusies

Sinds jonge leeftijd heeft beeldmaker Remko Killaars (Swalmen), docent industrieel productontwerpen bij Hogeschool Fontys, hobby aan fotografie. In 2010 startte hij met een, uit de hand gelopen, serie van foto’s met als onderwerp miniatuurfiguurtjes in verschillende  (vaak) humoristische situaties. Hij heeft de boeken ‘Think Bigger’ en ‘Framed’ uitgegeven met foto’s met modelspoorfiguurtjes die een optische illusie creëren. Hij laat zich daarbij inspireren door het werk van onder anderen M.C. Escher en legt ogenschijnlijk onmogelijke figuren vast op de gevoelige plaat. Remko is een beelddenker, wat zich uit in het vangen van beelden door middel van schetsen, tekeningen en foto’s.

Har Sniekers

gedicht

Peter Bokken leest een gedicht voor van Har Sniekers, voormalig stadsdichter van Thorn.

Jules Steegh

Balans in de moderne wereld

Lifecoach, Jules Steegh kondigt de lancering van zijn eerste zelfhulpboek “Balans in de moderne wereld’ aan. Het boek weerspiegelt Steegh’s overtuiging dat de moderne wereld mensen vaak in een cirkel van onrealistische verwachtingen en hoge druk plaatst Met behulp van zijn coachingmethode moedigt hij het publiek aan om hun eigen persoonlijke balans te vinden tussen materiele rijkdom en welzijn onder het motto: “Raak verslaafd aan je leven”.

Maarten en Ruud Somers

Brothers in Harmony

Maarten (20 jaar) en Ruud Somers (18 jaar) begonnen hun muzikale carrière allebei bij Harmonie St. Michael van Thorn. Naast de studie econometrie is voor Maarten slagwerk zijn grote passie. Ruud is begonnen met zijn technische studie, maar wil zijn muzikale loopbaan op klarinet toch graag voortzetten. De broers zijn al twee jaar op tournee geweest met Zomerorkest Nederland, en deze zomer is Ruud daar de solist. Ruud won in 2023 de Limburgse Finale Jonge Solisten, en werd vervolgens tweede bij de Nederlandse Kampioenschappen. Op 3 december 2023 hebben ze hun D-examen met een 9.5 behaald bij muziekschool CultuurPerron.

Martin van Lierop en Peter Bokken

gastheren

Martin van Lierop is al 32 jaar radio- en tv-presentator bij Omroep ML5 en maakt deel uit van de programmaraad van Torna | Cultura.

Peter Bokken is voorzitter van de programmaraad van Torna | Cultura.

Hieronder vindt u het programma van 28 januari 2024

Johan van de Beek

Onderzoeksjournalist

Johan van de Beek was tot voor kort onderzoeksjournalist bij dagblad De Limburger en schreef columns voor die krant. Thans is hij blogger en geeft hij lezingen.
Het onderwerp van zijn voordracht in het cultureel-literair Torna | Cultura Café is: ‘Wetenschap is ook maar een mening’ oftewel de opkomst van fake news. Hij heeft het over de opmars van het magisch denken, het wantrouwen in overheid, journalistiek en wetenschap, over complotdenken en de bedreiging die hiervan uitgaat.

Leon Hamers en Hans Simons

Leon Hamers en Hans Simons, presenteerden onlangs het boek Vastelaovesmonumente in Limburg, van Mook tot Eijsde. Zij leverden hiermee een belangrijke culturele bijdrage aan de beleving van carnaval in onze provincie. In het boek staan alle carnavalsbeelden en gerelateerde objecten in de openlucht in Limburg afgebeeld en beschreven. Het boek bevat meer dan 220 beelden en vrijwel alle Limburgse dialecten. Zij ontvingen daarvoor de driejaarlijkse prijs van de BCL, ‘De Carnavalist’ Beide heren vertellen met passie over de inhoud en larderen het gesprek met afbeeldingen, heel specifiek die uit Midden-Limburg.

Har Ramakers

gedicht

Peter Bokken leest een gedicht voor van Har Ramakers.

Frans Adriaens

Als een kleurige polonaise kronkelt de humor zich door het leven van Frans Adriaens. Hij geeft deze humor door via lollige gedichtjes, de zogenaamde Knipuigskes, en plezierige verhalen op TV, optredens, kranten en boeken. Laat dit alles als eenkleurige confetti over u heenkomen!

Roger Selder

zanger

Het muzikale gedeelte van het programma wordt ingevuld door Roger Selder.De Roermondse zanger is al een leven lang fan van Americana en Countrymuziek. Het is dan ook niet vreemd, dat hij zich voor zijn eigen muziek laat inspireren door artiesten als Johnny Cash, of dichter bij huis Danny Vera.

Martin van Lierop en Peter Bokken

gastheren

Martin van Lierop is al 32 jaar radio- en tv-presentator bij Omroep ML5 en maakt deel uit van de programmaraad van Torna | Cultura.

Peter Bokken is voorzitter van de programmaraad van Torna | Cultura.

Hieronder vindt u het programma van 26 november 2023

Maarten Spanjer

auteur, acteur, televisiemaker

Maarten Spanjer debuteerde in 1986 met zijn verhalenbundel ‘Eigen Schuld’, waarin hij op tragikomische wijze zijn roomse jeugd in Amsterdam beschreef. Het boek werd lovend ontvangen en kende veel succes.
Naast schrijver is Spanjer acteur en televisiemaker en ook is hij een jaar profvoetballer geweest. Als acteur speelde hij o.a. in films als Spetters en De Kameleon en met het televisieprogramma Taxi won hij de Gouden Roos van Montreux.
Er volgden meer boeken waarin Spanjer kon putten uit een schat van ervaringen opgedaan in de voetballerij, in acteurs- en schrijverskringen en uiteraard in het dagelijkse leven. Dit leverde meestal humoristische, soms ontluisterende, maar altijd boeiende verhalen op.
Momenteel werkt hij aan een bundel verhalen met als titel ‘Toen Godenzonen niet bestonden’.
Door zijn achtergrond als acteur kan hij zijn verhalen niet alleen vakkundig op papier zetten, maar ze ook boeiend voor het voetlicht brengen. Daarvoor krijgt hij bij Torna | Cultura volop de gelegenheid.
Dit literaire item wordt mede mogelijk gemaakt door Bibliocenter, uw bibliotheek.

Har Sniekers

gedicht

Peter Bokken leest een gedicht voor van Har Sniekers, voormalig stadsdichter van Thorn.

Heritage Sinfonietta

Kamermuziek door strijkkwartet

Heritage Sinfonietta, opgericht in 2019 door dirigent Martijn Pepels, maakt kamermuziek voor en vanuit de provincie Limburg. Het kamerorkest heeft zich binnen een heel korte tijd kunnen ontwikkelen tot een professioneel orkest. Met een compact team wordt gewerkt aan de bevordering van klassieke muziek op geheel unieke en eigen wijze. Waar andere orkesten zich met hun uitvoeringen beperken tot concertzalen, richt Heritage Sinfonietta zich op de verbinding tusen kleinere gemeenschappen en steden in verschillende regio’s. Men wil op deze manier meer kansen creëren voor het publiek om te kunnen genieten van klassieke muziek. De missie is om kwalitatief hoogstaande kamermuziek op een laagdrempelige manier dicht bij het publiek te brengen.
In het Torna | Cultura Café concerteert een uit het orkest geformeerd strijkkwartet t.w. Saskia Frijns, Ioanna Bultadaki, Twan Cox en Anna Nagy. 

Martin van Lierop en Peter Bokken

gastheren

Martin van Lierop is al 32 jaar radio- en tv-presentator bij Omroep ML5 en maakt deel uit van de programmaraad van Torna | Cultura.

Peter Bokken is voorzitter van de programmaraad van Torna | Cultura.

Hieronder vindt u het programma van 29 oktober 2023

Dirk Bongers

De wereld van de Artificiële Intelligentie (AI)

Dirk Bongers, AI-expert, laat de bezoekers getuigen zijn van de betoverende wereld van Kunstmatige Intelligentie. Dirk, geworteld in Thorn, brengt de schijnbaar complexe wereld van AI dichterbij. Hij zal de kracht van AI presenteren door middel van herkenbare verhalen. Hij leert niet alleen hoe AI ons dagelijks leven verandert, maar laat ook de ethische dilemma’s en mogelijke obstakels zien die het met zich meebrengt. Laat u verrassen door een verhelderende ervaring die de kijk op AI voor altijd zal veranderen. Zijn presentatie is een unieke kans om inzicht te verkrijgen van iemand die de AI-sector heeft zien groeien en bloeien.

Zijn presentatie kun je nog eens nalezen via deze link.

Roland van de Boel

Een ontmoeting met kunstenaar Harry van de Boel (1928-2015)

Het werk van kunstenaar Harry van de Boel keert terug naar zijn geboorteplaats Thorn in een buitengewone tentoonstelling in Museum Thorn. Roland van de Boel, zoon van Harry, vertelt in het Café over zijn vader en zijn werk.
De inspiratie van zijn werk kwam rechtstreeks voort uit de ‘kosmos’ zonder een vooropgezet plan. De ziel en passie zijn duidelijk zichtbaar in zijn werk. Wat Harry eveneens onderscheidde, was zijn voortdurend experimenteren met kleur en materie. Het magisch samenspel van kleur, beweging en emotie blijft fascineren.

Har Sniekers

gedicht

Peter Bokken leest een gedicht voor van Har Sniekers, voormalig stadsdichter van Thorn.

burgemeester Dion Schneider

De eerste 100 dagen

Dion Schneider is sinds medio juli de nieuwe burgemeester van Maasgouw. Hij heeft al met veel mensen kennis gemaakt en gesproken. In het Café gaat Martin van Lierop met hém in gesprek om te horen over zijn eerste honderd dagen als burgemeester van Maasgouw.
De eerste periode van ca. 100 dagen is bepalend voor de periode daarna. Voor een nieuwe topmanager is de eerste periode van een aanstelling vaak van zeer groot belang.

Déjà

Pop/folk muziek

Déjà is een band die enthousiaste pop/folk muziek speelt. De groep is ontstaan op initiatief van Desiree Simons (Roermond) en Julia Podolecki (Düsseldorf) die na een jarenlange vriendschap hun muzikale krachten hebben gebundeld. Sinds 2018 heeft drummer Martijn Peeters en bassist Noël Leclair zich ook aangesloten bij de band.Déjà is een band die enthousiaste pop/folk muziek speelt. De groep is ontstaan op initiatief van Desiree Simons (Roermond) en Julia Podolecki (Düsseldorf) die na een jarenlange vriendschap hun muzikale krachten hebben gebundeld. Sinds 2018 heeft drummer Martijn Peeters en bassist Noël Leclair zich ook aangesloten bij de band.

Martin van Lierop

gastheer

Martin van Lierop is al 32 jaar radio- en tv-presentator bij Omroep ML5 en maakt deel uit van de programmaraad van Torna | Cultura.

Hieronder vindt u het programma van 24 september 2023

Peter Peters

Nanobiologie van periodiek vasten

Professor Peter Peters opent het seizoen met een boeiende voordracht over de nanobiologie van periodiek vasten en de betekenis ervan voor een gezonder leven. Publiekstrekker Peter Peters is voor de vierde keer te gast bij Torna Cultura. Zijn verhaal en presentatie laat ieder jaar weer veel mensen de weg naar Aod Thoear vinden.
Hij is celbioloog en is met name bekend vanwege zijn werk op het gebied van de microscopie en immunologie. Peter Peters was 19 jaar werkzaam in het Nederlands Kanker Instituut in Amsterdam en is nu 9 jaar hoogleraar aan de Universiteit Maastricht en medeoprichter van CryoSol-World.

Via deze link kunt u de presentatie van prof. Peters bekijken!

Goud Verteltheater / Peggy Alofs

Verhalen uit de Griekse mythologie

Peggy Alofs van ‘Goud-Verteltheater’ draagt verhalen voor uit de Griekse mythologie. Het Goud-Verteltheater is met recht voorzien van de onderscheiding ‘Goud’, want Peggy weet het publiek te entertainen met een ongekend indringende verteltrant. Zij wordt daarbij op gitaar begeleid door dochter Myrthe. Zij vertolkt de verhalen met grote passie.
Net zoals met nanobiologie, probeerden de mensen uit de Oudheid met verhalen grip te krijgen op de wereld om hen heen.

Skinnie, singer-songwriter

Muzikale intermezzo's

De muzikale intermezzo’s worden verzorgd door singer-songwriter Skinnie. Hij heeft een lang artiestenverleden als gitarist, zanger en liedjesschrijver en heeft regelmatig samengewerkt met leden van Rowen Heze en Mo’Jones. Sinds hij solo aan de weg timmert, schreef hij drie cd’s vol, waarvan de laatste ‘Doezend Verhaole’ in het Limburgs.
Liefhebbers en kenners van zijn werk weten: het is zeer aangenaam verpozen in de muziek van Skinnie. Muziek is pure emotie voor hem.

Har Sniekers

gedicht

Peter Bokken leest een gedicht voor van Har Sniekers, voormalig stadsdichter van Thorn.

Hieronder vindt u het programma van 26 maart 2023

Ingrid Henssen

Kruis en Kunst

In de aanloop naar Pasen is het verhaal van de kruisiging weer actueel. Een kruis is meer dan twee latten op elkaar; het is vooral symboliek. Het kruis is weer actueel, kleding en tatoeages met Jezusafbeelding is weer een trend in 2023.
Daarom wordt de voordracht van Ingrid Henssen ook geen religieus verhaal, maar een kleurrijke kijk op de diversiteit van kruisafbeeldingen in de kunst.

Ingrid Henssen

350 jaar Kapel onder de Linden

Het jubileumfeest vindt eenmaal in de vijftig jaar plaats. In 2023 van 8 t/m 16 september. Stadsgids Tony Joosen vertelt over het eeuwenoud genadeoord en geeft toelichting op het feestprogramma.

Gerard Kessels

Columns

Columnist Gerard Kessels is vaste gast in De Limburger op dinsdag en vrijdag. Eveneens is hij ‘stamgast’ in het Torna | Cultura – Café. Met zijn columns boeit hij telkens weer op bijzondere en persoonlijke manier.

Bibi Ortjens

De kracht van muziek

Bibi Ortjens (Maastricht, 1996) is een van de meest veelbelovende Limburgse zangtalenten. Zij volgde haar opleiding aan het conservatorium van Maastricht, waar ze haar bachelorsdiploma, met onderscheiding, ontving. Vanaf december 2022 maakt zij als koorlid deel uit van André Rieu’s Johann Strauss Orkest.

Har Sniekers

voormalig stadsdichter van Thorn

Het Internationaal Festival Vocallis had afgelopen jaar als thema: ‘De kracht van muziek’. Het Festival nodigde Har Sniekers uit Thorn uit een gedicht over dit thema te schrijven. Componist Jesse Passenier liet zich inspireren door het dialectgedicht van Har Sniekers en gaf er een eigen muzikale interpretatie aan. Bibi Ortjens voert het uit.

Stef Strous en Désirée Schmalschläger

Burgemeesters in gesprek

De burgemeesters van Maasgouw (Stef Strous) en Leudal (Désirée Schmalschläger) gaan met elkaar in gesprek over (boven)regionale onderwerpen. Het gesprek staat in het teken van het afscheid van burgemeester Strous.

Martin van Lierop

gastheer

Martin van Lierop is al 32 jaar radio- en tv-presentator bij Omroep ML5 en maakt deel uit van de programmaraad van Torna | Cultura.

Hieronder vindt u het programma van 26 februari 2023

Linda Koolen & Harold Konickx

Limburgse troubadours

In haar Limburgstalige liedjes is Linda kwetsbaar, gevat, gevoelig en stoer. En dat vaak allemaal tegelijkertijd. ‘Effe Weg’ heet haar cd. Vijf liedjes die een heerlijke mishmash van bossanova, jazz, folk en pop laten horen. Met het funky ‘Gielke’ noteerde ze een nummer één positie in de L1mbo Top 10.
Harold Konickx verwierf bekendheid sinds zijn hit Heppeneert. Met karaktervolle stem bezingt hij zijn grote liefde voor het kleine leven. Hij bereikte in 2017 de finale van Mooie Noten Amsterdam en in 2018 won hij de prestigieuze Jo Erens Priès voor betekenisvolle dialectmuziek.

Prof. dr. Joop Schaminée

botanicus

Joop Schaminée (Wessem, 1957) geeft antwoord op de vraag wat de waarden van natuur en landschap in ons land zijn en hoe wij deze voor de toekomst zouden kunnen veiligstellen. Voor welke grote uitdagingen staan wij op dit moment en wat zijn de mogelijke oplossingen om de problemen het hoofd te bieden? Wat is de rol van de mens ten aanzien van het gebruik en beheer van ons vlakke land. Schaminee is als hoogleraar systeemecologie verbonden aan de Universiteit Wageningen en de Radboud Universiteit Nijmegen.

Har Sniekers

gedicht

Peter Bokken leest een gedicht voor van Har Sniekers, voormalig stadsdichter van Thorn.

GOUD-verteltheater met 'ENTGEN'

een vertelling

Peggy Alofs van Goud – Verteltheater neemt in ‘Entgen’, een vertelling in het dialect, de bezoeker mee naar het jaar 1630. Entgen verhuisde toen naar Limbricht. In 1674 werd zij beschuldigd als heks. Op gitaar begeleid door dochter Myrthe vertelt Peggy het leven van Entgen.
Als Entgen er aan komt, wordt er geluisterd, men weet dat ze iets te zeggen heeft en zij laat haar stem voor vele vrouwen horen. De voorstelling sluit aan bij de Internationale Vrouwendag (8 maart 2023).

Henk van Neerven

gastheer

Henk van Neerven, presentator van diverse radio- en tv-programma’s bij Omroep ML5, vervult de rol van gastheer van het Café.

Hieronder vindt u het programma van 22 januari 2023

Kris van Son

singer/songwriter

Kris van Son is klein van stuk, maar met een groot gevoel, dat zich uit in haar muziek. Kris begeleidt zichzelf op de gitaar. Kenmerkend voor haar is haar heldere stem, onthullend in emotie. Het genre van haar muziek valt het beste uit te leggen als een mix van country en pop met hier en daar een uitstapje naar het onbekende.

van stoffige boekenrekken naar bibliocenter

interview met Judith Evers

Judith Evers, medewerker van Bibliocenter in Maasgouw, vertelt over de omvorming van de bibliotheken. Van stoffige boekenrekken voor diehard-lezers naar een organisatie die midden in de maatschappij staat. De maatschappij verandert en dus ook de rol van de bibliotheek. Deze is tegenwoordig dan ook een plek waar leren, ontwikkelen en ontmoeten belangrijk is.

Wim Daniëls

schrijver en taalkundige

Wim Daniëls heeft zich zijn hele leven verwonderd over taal en legde haar in al haar schoonheid vast in vele boeken. Met ‘De Dikke Daniëls’ schreef hij eindelijk hét grote overzichtswerk, waarin hij al die prachtige, onderbelichte en overgewaardeerde aspecten van de taal de revue laat passeren.
Wim treedt regelmatig op in theaters met cabaretvoorstellingen en theatercolleges. Ook presenteert hij tv-programma’s. Voor de taalfijnproevers: hij schreef het Groot Dictee der Nederlandse taal 2022.

Har Sniekers

gedicht

Peter Bokken leest een gedicht voor van Har Sniekers, voormalig stadsdichter van Thorn.

Edward Bongers

oprichter GoodMoovs

Edward Bongers (Thorn) houdt zich al meer dan tien jaar bezig met het stimuleren van elektrisch rijden. Er is weinig discussie over de verwachting dat we uiteindelijk allemaal elektrisch gaan rijden, maar toch zijn er nog veel uitdagingen. Hij laat zien wat het gebruik van elektrische deelauto’s specifiek zou kunnen betekenen voor Thorn met betrekking tot parkeerdruk, verkeersveiligheid en duurzaamheid.
Edward heeft het bedrijf GoodMoovs opgericht op de Automotive Campus in Helmond om oplossingen te ontwikkelen voor bovenstaande uitdagingen. Hij wil afrekenen met misverstanden en vooroordelen over elektrisch rijden en autodelen.

Henk van Neerven

gastheer

Henk van Neerven, presentator van diverse radio- en tv-programma’s bij Omroep ML5, vervult de rol van gastheer van het Café.

Hieronder vindt u het programma van 18 december 2022

Ingrid Henssen - van Hees

'Kijk in de kerststal'

‘Kijk in de kerststal’ is het thema van Ingrid Hensen-van Hees.  Zij vertelt over de cultuur, folklore, symboliek en geschiedenis van het kerstgebeuren. Met fotobeelden van een groot aantal kerstgroepen geeft zij een andere kijk op de kerststal.

Familiarity Duo

Zang en gitaar

Het buitenlandse Familiarity Duo wordt gevormd door Agniezska Bukowska (Polen) en  Aleksandrs Marinicevs (Letland). De jonge, getalenteerde zangeres en de ervaren en veelzijdig muzikant op gitaar verzorgen de muzikale intermezzo’s.

Kremers & van Dijk

dialoog 'December'

Kremers & Van Dijk spelen de dialoog ‘December’, waarin zij de maatschappij en zichzelf onder de loep nemen. Als creatieve geesten bewandelen zij onverwachte paden en verdwalen graag in de werkelijkheid.

Har Sniekers

gedicht

Peter Bokken leest een gedicht voor van Har Sniekers, voormalig stadsdichter van Thorn .

Kitty Jansen - Rompen

'Hemelse Helpers'

Cultureel antropoloog Kitty Jansen-Rompen heeft de rol van engelen in het dagelijks leven in Limburg bestudeerd. De resultaten daarvan werden neergelegd in het boek “Hemelse Helpers”. In alle levensfasen waren engelen aanwezig, van geboorte tot en met overlijden. Bij al die fasen hoorden engelenprentjes.

Colla Bemelmans

Literaire voordracht in Kerstsfeer

Colla Bemelmans studeerde theologie in Bonn. Hij gaf bijna 40 jaar godsdienst- en maatschappijleerles aan de middelbare school. Colla schreef een aantal boeken met gedichten en verhalen in het dialect. Ook op zijn 83e blijft hij nog kritisch volgen welke invloed politiek en kerk op ons leven hebben.

Deborah Parren

gastvrouw

 Deborah Parren, redacteur 1Limburg, vervult de rol van gastvrouw.

Hieronder vindt u het programma van 6 november 2022

Frits Criens - Ad Lamerigts

De gestilde tijd: Een bundeling van foto's en sonnetten

Musicus en fotograaf Ad Lamerigts plaatst regelmatig natuurfoto’s met een mysterieuze uitstraling op facebook. Het zijn kunstige beelden die meer vertellen dan ze bij oppervlakkig bekijken prijsgeven.

Frits Criens, stadsdichter van de gemeente Leudal, kende de fotograaf alleen van dit werk op facebook. Toch probeerde Criens zijn gevoel, opgeroepen door de gelaagdheid van de beelden, te verwoorden in een Shakespeare sonnet. Zonder enig overleg vooraf of toelichting achteraf stuurde de dichter drieëndertig sonnetten met de bijbehorende foto naar de fotograaf. Zo ontdekten beide kunstenaars een onvermoede zielsverwantschap tussen hen. Dat heeft geleid tot een bundeling van foto’s en sonnetten onder de titel Gestilde tijd.

Tijd en tijdsbeleving zijn kernthema’s: de meetbare tijd van de klok, de ongrijpbare tijd van het leven dat voorbijgaat, de diffuse tijd van dwalende gedachten, de magische momenten dat je buiten jezelf treedt; de gestilde tijd ook, die zichzelf uitwist, je laat opgaan in de natuur en je creativiteit en inspiratie aanreikt.

Belangstellenden kunnen tijdens het Torna | Cultura – Café het boek bestellen.  Vanaf 14 november is Gestilde tijd bij een aantal verkooppunten in Midden-Limburg verkrijgbaar.

 

Ton van Reen

De geschiedenis van de Kabouters

Hoe wij ook over kabouters denken, zeker is dat we al sinds mensenheugenis een bijzondere verhouding tot ‘het kleine volkje’ hebben.
Ton van Reen houdt zich al vele jaren bezig met de geschiedenis en de cultuur van de kleine mens, met name van hen die de zandgronden van Brabant en Limburg als leefgebied hebben.

Ton van Reen publiceerde meer dan 50 romans, verhalenbundels en boeken voor de jeugd. Een van zijn meest tot de verbeelding sprekende boeken is Klein Volk. De geschiedenis van de kabouter. In zijn voordracht hoopt Ton van Reen definitief af te rekenen met de misverstanden die er nog altijd over kabouters bestaan.

Na afloop van het Café bestaat er de gelegenheid tot het kopen van het boek en het laten signeren.

 

Reggie Mom

EMDR- Therapie; het verwerken van traumatische en psychische klachten.

Reggie Mom heeft zich als psycho-sociaal therapeut verdiept in de EMDR-methode (Eye Movement Desensitization and Reprocessing). De therapie wordt toegepast om een traumatische of schokkende ervaring te verwerken, zoals een ongeval, seksueel geweld of een geweldsdelict. De belangstelling voor EMDR is groot en er wordt steeds meer bekend over de effectiviteit van EMDR-behandeling.

Bepaalde gebeurtenissen kunnen diep ingrijpen in het leven van mensen. Een groot deel van de getroffenen verwerkt deze ervaringen op eigen kracht, bij anderen ontwikkelen zich psychische klachten. Vaak gaat het om herinneringen aan de schokkende gebeurtenis die zich blijven opdringen, waaronder angstwekkende beelden (herbelevingen, flashbacks) en nachtmerries. Andere klachten die vaak voorkomen zijn schrik- en vermijdingsreacties. Stemmingen, prikkelbaarheid en onrust.

EMDR is bedoeld voor behandelingen bij klachten en problemen, wanneer er sprake is van emotioneel beladen herinneringen.

Van Zelf

Thornse singer-songwriter Van Zelf / Ruud Versteden

Van Zelf is het muzikale alter-ego van de Limburgse singer-songwriter Ruud Versteden (Thorn, 1987). Vrij van enig kader – zowel muzikaal als zakelijk – kan hij als Van Zelf volledig zichzelf zijn. Zoals zijn geest gaat zijn muziek alle kanten uit, maar altijd vanuit hetzelfde vertrekpunt: het liedje is leidend. Elke song vraagt iets anders: Engels of dialect, sober of vol tierelantijntjes, solo of samen. Net hoe de wind waait.

Naast Van Zelf is Ruud frontman en songwriter van de Limburgse rockband The Waiting (o.a. verantwoordelijk voor de ‘L1 Song Van Het Jaar 2020’: Summertime). Eerder was hij al succesvol als singer-songwriter bij o.a. Les Djinns (Pinkpop, Paradiso etc.) en Station America.

Ruud is afgestudeerd psycholoog en heeft een eigen praktijk. Ook werkt hij nog enkele uren in de week als Praktijkondersteuner Huisartsenzorg Geestelijke Gezondheidszorg (POH-GGZ).

 

Joes Boonen

gastvrouw

Joes Boonen is geboren en getogen in Heythuysen.
Na het Conservatorium in Maastricht is ze gaan studeren aan de Frank Sanders Academie in Amsterdam.
Joes maakt en speelt kindervoorstellingen gebaseerd op populaire prentenboeken.
Onlangs heeft ze haar eerste prentenboek ‘Hé koe, waar ga jij naar toe?’ geschreven. Gebaseerd op het waargebeurde verhaal van koe Leonarda 12 die met de watersnoodramp in Limburg 100 km heeft gezwommen. Van dit prentenboek is nu de gelijknamige theatershow gemaakt. Te zien in theaters, scholen en bibliotheken door heel Nederland.

Verder presenteert Joes en treedt ze nog regelmatig op als zangeres.
Ze heeft gepresenteerd bij TV-Limburg en is te zien geweest in de dialectsoap ‘De Hemelpaort’.

Hieronder vindt u het programma van 2 oktober 2022

Peter Peters

de rol van nanobiologie bij de ontwikkeling van COVID-vaccin

Peter Peters, hoogleraar nanobiologie aan de Universiteit Maastricht, geeft een toelichting over de rol van de nanobiologie bij de ontwikkeling van het COVID-vaccin. Hij laat de toehoorders beseffen hoe waanzinnig gedetailleerd ons inzicht is in de kleinst denkbare menselijke structuur; het avontuurlijke domein van de nanobiologie.

Gerard Kessels

column

Gerard Kessels werkt al zijn gehele leven in de journalistiek. Voor De Limburger schrijft hij elke dinsdag en vrijdag de column ‘Aan de kant’. Onlangs verscheen de vijfde bundeling van zijn columns onder de titel ‘Dezer dagen’. Hij leest in het Torna | Cultura Café een aantal columns voor. De bundel kan die middag niet gekocht worden, maar als u het boek meeneemt, wil de schrijver het graag signeren.

Har Sniekers

gedicht

Als inleiding op het gesprek met Eduard Narzarski leest Peter Bokken het gedicht QUO VADIS van voormalig stadsdichter van Thorn Har Sniekers voor.

Eduard Nazarski

mensenrechten en vluchtelingen


Eduard Nazarski is deskundige op het gebied van mensenrechten en vluchtelingen. Hij was directeur van Amnesty International Nederland en Vluchtelingenwerk Nederland. Na zijn pensionering blijft hij zich inzetten voor mensenrechtenkwesties. Eduard Nazarski gaat in op vragen over actuele situaties rondom vluchtelingenwerk en mensenrechten.

Swing a Dilla

muzikale mix van retro en modern

Swing a Dilla wordt gevormd door Claudia, Katia en Luus. Geheel in vintage-stijl presenteren zij een professionele show van zang en dans. Enkele jaren geleden ontdekte het drietal de ‘electro-swing’, een perfecte mix van retro en modern. De intermezzo’s van Swing a Dilla vormen de muzikale draad door het programma.

Chris Trines

gastheer

Uw gastheer van het Torna | Cultura – café is vandaag Chris Trines. Hij  maakt en presenteert al ruim 30 jaar radio- en tv-programma’s. Chris is een echte duizendpoot, die voor de Limburgse taal en volkscultuur van grote betekenis is. Hij heeft zich ontwikkeld tot een echte kenner van de Limburgse dialectmuziek.

Hieronder vindt u het programma van 24 oktober 2021

 

Op zondag 21 november presenteert Torna | Cultura om 14.30 uur haar eerstvolgende cultureel-literair Cafe in zaal-restaurant Aod Thoear. Ook dan weer met boeiende en interessante gasten en presentaties. U leest hier binnenkort het uitgebreide programma van het Café.

Torna | Cultura nodigt u alvast van harte uit.

Bij handhaving van de huidig geldende coronamaatregelen vindt er aan de kassa een controle op de QR-code en identiteitsbewijs plaats. 

 

PASSE-PARTOUTS

Kwaliteit
In ons streven naar constante kwaliteit is idealisme mooi, maar het moet ook uitvoerbaar zijn. Kwaliteit is nauw verbonden met financiën. We hoeven u niet uit te leggen, dat onze Torna | Cultura – cafés hun prijs hebben. Aan het begin van het nieuwe seizoen willen we de bezoekers van ons cultureel- literair Café vriendelijk vragen in te tekenen voor een passe-partoutkaart. U steunt ons met uw bijdrage met als doel Torna | Cultura kwalitatief te behouden.

Een streepje voor
U hebt daarbij een streepje voor: de kaart geeft u het persoonlijke recht van vrije toegang tot onze 5 Cafés jaargang 2021-2022. We hopen, dat u Torna | Cultura een warm hart toedraagt door het aanschaffen van een passe-partout. U verschaft ons vooraf een financiële buffer voor het dekken van te maken onkosten. U krijgt de kaart bij uw eerste bezoek aan Torna | Cultura aan de kassa aangereikt. De entree voor niet-passe-partouthouders is € 6.00 per Café.

Steun
U kunt uw steunbedrag van € 30,00 (meer wordt gewaardeerd) overmaken op de bankrekening van Stichting Torna: NL 50 RBRB 0827 7420 37 o.v.v. Torna | Cultura 2021-2022. Uw steun is onze zekerheid.

Lena Reyners

beeldredacteur

Op 3 oktober jl. is de unieke tentoonstelling De Vergeten Prinsessen van Thorn geopend in Limburgs Museum Venlo. Aanleiding tot de tentoonstelling is het gelijknamige, in 2019 verschenen boek. Lena Reyners is de partner van Joost Welten en samen hebben ze gewerkt aan het boek. Samen met Joost bezocht zij archieven, bibliotheken en musea, transcribeerde documenten, deed beeldonderzoek, redigeerde alle teksten en vond een Duitse uitgever voor het boek.  In De vergeten prinsessen van Thorn zijn kunstwerken en objecten uit meer dan 50 musea te zien. Lena illustreert haar verhaal met boeiend beeldmateriaal.

Maurice Heemels

stg. Funerair Erfgoed

‘Grafmonumenten worden verwijderd op basis van slechts één criterium: het verlopen van grafrechten, zonder dat men zich afvraagt of de grafmonumenten in kwestie cultuurhistorisch waarde hebben. En zonder rekening te houden met de bijzondere rol die de begraven persoon mogelijk heeft vervuld in zijn dorp of streek. Het is ruimen met een blinddoek om.’ Dit schrijft Dr. Maurice Heemels, voorzitter van de Stichting Funerair Erfgoed Limburg. Hij spreekt in zijn presentatie over de stille teloorgang van een eeuwenoude begraafcultuur. Hij onderstreept zijn betoog met aansprekende beelden.

Jan Schroën en Fer Koolen

muzikaal intermezzo

Jan Schroën (r)en Fer Koolen (l) luisteren het programma op met muziek. Na een korte serie in de luwte van de coronapandemie, stond Witte Lelies, op het Limburg Festival 2021. Jan speelt ook deze voorstelling samen met Fer Koolen. De voorstelling werd zo enthousiast ontvangen, dat er in één weekend drie reprises volgden.

Gerard Kessels

columnist

Gerard Kessels is columnist voor De Limburger. Hij heeft een veelzijdige carrière in de journalistiek achter de rug. Voor diverse krantencombinaties was hij buitenlands correspondent in Bonn en Rome. Terug in Nederland was hij onder andere chef nieuwsdienst, hoofdredacteur en commentator. Maar columns is hij altijd blijven schrijven. Ze zijn gebundeld met titels als Weer geen lintje en Hij zit achter het stuur, zij rijdt.  Gerard Kessels leest bij Torna | Cultura enkele van zijn columns voor.

Eric Kempens

gastheer

Eric Kempkens is gastheer/presentator van het Torna | Cultura Café.  Hij presenteerde zes jaar het programma Limburg Vandaag bij TV Limburg. De binding met Thorn verkreeg hij als projectleider bij Koninginnedag 2011 in Thorn.

 

 

Hieronder vindt u het programma van 8 maart 2020

Dorien van Meel

collectiebeheerder Museum van de Vrouw

8 maart is vast verbonden met de Internationale Vrouwendag. Het thema is dit jaar Vrijheid.Al jarenlang strijden vrouwen voor zelfbeschikking, individuele rechten en vrijheid. Vrijheid van vrouwen dient niet onderhandelbaar te zijn, maar een vanzelfsprekendheid.
Het Museum van de Vrouw in Echt behandelt door de jaren heen uiteenlopende thema’s in zijn tentoonstellingen, met als rode lijn: de vrouw. Dorien van Meel, collectiebeheerder van het museum, geeft haar kijk op de Vrijheid van de Vrouw.

Reinier Akkermans

bioloog

Reinier Akkermans (Roermond) is een bioloog, die de natuur in Limburg in kaart brengt. Ook is hij mederedacteur van natuurboeken. De afgelopen vijf jaar stonden de lieveheersbeestjes centraal in zijn veldonderzoek met daarbij speciale aandacht voor Beegderheide, Meinweg en Roermond. In Limburg komen 35 grote en 20 kleine soorten lieveheersbeestjes. Het resultaat van dit veldwerk moet een atlas over de ecologie en verspreiding van de soorten in Limburg worden, maar dan is het 2021. Akkermans vertelt over de relevantie van zijn onderzoek naar lieveheersbeestjes. Naast biologische zaken is er ook veel populaire onzin rond lieveheersbeestjes. Het aantal stippen zou hun ouderdom aangeven. Nog merkwaardiger is hun vredelievende imago. In wezen zijn het een soort superkillers. Lieveheersbeestjes, lief zijn ze niet, wel leuk.

Ylka Kolken

singer-songwriter

Ylka Kolken was onlangs de grootste verrassing tijdens de avond van het Limburgse lied in Paradiso in Amsterdam. De in Maasbracht geboren en in Maastricht wonende singer-songwriter oogstte er veel succes. Ze vindt het belangrijk, dat de muziek in het dialect gehoord wordt en dat het niet alleen geassocieerd wordt met carnavalsmuziek. Ze maakt muziek omdat ze zich er goed bij voelt en omdat ze hoopt dat andere mensen zich in haar teksten kunnen herkennen. In haar kleine luisterliedjes vertelt ze herkenbare levenservaringen. Onderscheidend en origineel, dat is wat ze nastreeft.

Fer Koolen & Jan Schroën

de reje

Vorige zomer kondigde Jan Schroën (Beegden) na een ‘radiostilte’ i.v.m. het overlijden van zijn zoon Tomas de geboorte aan van een nieuw klein programma, De Reje. Hierin gaat Jan op zoek naar zijn zangroots. In de muzikale duizendpoot en oud-dorpsgenoot Fer Koolen (Ell) vond hij een nieuwe muzikale kompaan. Jan Schroën schrijft zijn liedjes zelf. Ze gaan ergens over. Niet omdat hij vindt dat dat moet, maar omdat hij niet anders kan. Het is een liedjesprogramma in het Limburgs dialect. Op het ene moment breekbaar en intiem, op andere momenten licht en vol humor.

Wim Kuipers

column

Joep Leerssen, hoogleraar moderne Europese Letteren aan de UvA, noemt Wim Kuipers de grootste Limburgse dichter van de afgelopen eeuw. Hij schrijft: ‘Kuipers is een complexe, doordachte dichter die geen concessies doet aan het grote publiek en aan onze Nederlandse landstaal. Hij kent een enorme lyrische kracht’. Al bijna 10 jaar publiceert Kuipers wekelijks de digitale Limburgstalige poëzie-nieuwsbrief Veldgewas. Hij is bij Torna | Cultura te gast als columnist.

Chris Trines

gastheer

Gastheer van het Torna | Cultura – café van zondag 8 maart is Chris Trines. Hij  maakt en presenteert al ruim 30 jaar radio- en tv-programma’s. Chris is een echte duizendpoot, die voor de Limburgse taal en volkscultuur van grote betekenis is. Hij heeft zich ontwikkeld tot een echte kenner van de Limburgse dialectmuziek.

 

Hieronder vindt u het programma van 12 januari 2020

Peter Peters

Immunotherapie en de bijdrage van nanobiologie

Peter Peters (Hunsel)  is nanobioloog en universiteitshoogleraar in het Maastricht UMC+.  Het onderwerp van zijn presentatie is: “Immunotherapie en de bijdrage van nanobiologie’.
Het immuunsysteem, ook wel afweersysteem genoemd, beschermt het lichaam tegen infectieziekten door binnendringende micro-organismen zoals bacteriën, virussen, schimmels en parasieten te vernietigen. Immuuntherapie is een behandeling die zich richt op het eigen immuunsysteem, om het zo op kunstmatige manier te stimuleren of te remmen. Soms is het wenselijk dat de afweer gestimuleerd wordt zoals bij kanker, of soms juist dat het immuunsysteem geremd wordt zoals bij auto-immuunziektes, zoals reuma en MS.

Kankerimmuuntherapie is nu met name gericht op het bestrijden van de uitzaaiingen (metastasen). Het is een vrij recente, vaak goede en soms spectaculaire behandeling die het immuunsysteem helpt de kankercellen te vernietigen. Het mag gezien worden als de belangrijkste ontwikkeling bij kankeronderzoek van de laatste jaren. Professor Peters haalt zijn oude liefde uit de stal en vertelt over de ontwikkelingen vanaf de tijd dat hij er een promotieonderzoek aan deed. Wetenschappelijk onderzoek op nano-niveau gaat beter inzicht geven om te begrijpen waarom de afweerreactie niet bij elke patiënt sterk genoeg is om de kankercellen te vernietigen en hoe we die kunnen versterken.

Wil Cootjans

Monoloog

Wil Cootjans (Kessel) speelt de monoloog ‘Bliej’.
Een alleenstaande man is op zoek naar blije momenten in het leven, waarbij hij zichzelf de vraag stelt welke momenten hem nu feitelijk blij maken. Hij neemt het publiek mee naar verschillende fases en gebeurtenissen uit zijn leven die van invloed zijn geweest op zijn levensloop. Daar zitten behoorlijk wat scherpe randjes aan.

Mella Klaessen

zang

Mella is de artiestennaam van de van oorsprong Neerse actrice, zangeres en singer-songwriter Mella Klaessen. Ze woont in België, maar haar Neerse roots klinken door in haar muziek. Naast haar werk als muziek- en dramadocente is ze te zien in diverse muziek- en theaterformaties op diverse podia. Dit keer laat ze muzikaal van zich horen vanaf het Torna | Cultura-podium.

Marianne Cranston

spiritueel therapeute

Marianne Cranston (Baexem) is spiritueel astrologisch therapeute. Een glazen bol bezit ze niet en ze komt ook niet aangevlogen op een bezemsteel. Dus wat het jaar 2020 voor ons zal brengen, kan ze niet vertellen. Wel kan ze duidelijkheid geven over een paar zware planeetstanden die aangeven in wat voor een bijzondere tijd wij leven. Een tijd waarin oude structuren niet meer voldoen in de wereld, maar ook in ieder mens. Ook zal ze graag uitleggen wat een astrologisch consult inhoudt.

Wim Kuipers

column

De Column wordt deze keer gepresenteerd door Wim Kuipers. Hij is een Limburgse dichter en auteur. Hij studeerde Nederlands en was werkzaam als journalist voor diverse dagbladen waaronder De Limburger, voor welke krant hij jarenlang de taalrubriek De Letterbak schreef.

Agnes Stijnen

gastvrouw

De Column wordt deze keer gepresenteerd door Wim Kuipers. Hij is een Limburgse dichter en auteur. Hij studeerde Nederlands en was werkzaam als journalist voor diverse dagbladen waaronder De Limburger, voor welke krant hij jarenlang de taalrubriek De Letterbak schreef.

Hieronder vindt u het programma van 24 november 2019

Leonie Cornips

bijzonder hoogleraar taalcultuur

Prof. Dr. Leonie Cornips is bijzonder hoogleraar taalcultuur in Limburg aan de Universiteit Maastricht
en is per 1 oktober jl. als taalonderzoeker verbonden aan het Humanities Cluster (KNAW) in Amsterdam.
Zij onderzoekt de taal van melkkoeien met als onderzoeksvraag: Wat bedoelt een koe nou met boe? Ze vertelt over hoe melkkoeien onderling en met de boer communiceren. Ze laat zien dat de melkkoe de ‘mens’ kan groeten die haar stal binnenkomt, evenals de koeien van de buurboer en zelfs de trekker die haar voorbij rijdt. Maar de koe groet niet in alle situaties, net zoals mensen elkaar niet altijd begroeten. Hoe komt dat?

Wim Miltenburg f.s.o.

pastoor-deken dekenaat Thorn

Wim Miltenbrug, f.s.o., karakteriseert zich zelf als een betrokken pastoor die op de mensen afstapt. Bij zijn installatie tot deken van het dekenaat Thorn merkte hij op, dat hij liever een goed gesprek heeft, dan een volle kerk.

De eerste 100 dagen als pastoor-deken zijn inmiddels verstreken. Na drie maanden zijn de meeste indrukken verwerkt en is er een beeld van de omgeving, het eigen functioneren en de mensen met wie je samenwerkt. Een goed moment voor een ogenblik van reflectie.

Ton Custers

zelf sjöldj

Schulden gemaakt waar je niet meer uitkomt? Eigen schuld, dikke bult. Velen denken zo. Met het project ‘Zelf Sjöldj’maakt stichting Turba het thema armoede bespreekbaar. Projectcoördinator Ton Custers vertelt over mensen die zelf in armoede leven of geleefd hebben. Verhalen die verteld worden in sketches, monologen en liedjes. Verhalen met een traan, maar zeker ook met een glimlach en soms zelf met een schaterlach.
Door uit te leggen waar de problematiek vandaan komt en wat het betekent voor mensen die er mee te maken hebben, ontstaat er begrip voor hen die het aangaat. De volgende stap is herkennen en signaleren.

Peter Berghs

column

Peter Berghs (Baexem) is inmiddels 5 jaar als vaste columnist verbonden aan het radioprogramma ‘WiekendWaegWiezer’ van Omroep ML5 en leest een eigen column.

 

Britt & Amber Nelissen

zang

De zusjes Britt en Amber Nelissen zijn de muzikale podiumgasten. In 2017 vertolkte Amber op overtuigende en verrassende wijze de hoofdrol van de duivel in het muziekspektakel ‘Schinderhannes’. Eerder speelde ze Geertruid in de Roermondse musical ‘Heksenwaan’. Amber studeert aan het Codarts (Conservatorium Klassieke Zang) in Rotterdam. Britt volgt de opleiding ‘Popartiest’ aan het Vista College te Heerlen. Gelet hun achtergrond en voorkeuren kunnen ze putten uit een breed repertoire.

Henk van Neerven

gastheer

Henk van Neerven (Heythuysen) is geruime tijd actief als vrijwilliger bij Omroep ML5.

Hieronder vindt u het programma van 6 oktober 2019

Chris Trines

gastheer

Gastheer van het Torna | Cultura – café van zondag 6 oktober is Chris Trines. Hij  maakt en presenteert al ruim 30 jaar radio- en tv-programma’s. Chris is een echte duizendpoot, die voor de Limburgse taal en volkscultuur van grote betekenis is. Hij heeft zich ontwikkeld tot een echte kenner van de Limburgse dialectmuziek.

 

 

 

Har en Mia Heijmans

guillonpenning

De amateurarcheologen Har en Mia Heijmans uit Ittervoort ontvingen juni jl. de gouden Guillonpenning. Deze prijs wordt jaarlijks uitgereikt als eerbetoon aan een persoon, stichting of vereniging die zich heeft ingezet voor de Limburgse archeologie.
Het echtpaar heeft vele bijzondere ontdekkingen gedaan en is de drijvende kracht achter de bundeling van verschillende heemkundeverenigingen. Ze vormen volgens de jury ‘de spil in de archeologische beoefening in Midden-Limburg’. De uitreiking van de Guillon-penning is een soort Nobelprijs van de Limburgse archeologie.

Har en Mia Heijmans verzamelen al jarenlang archeologische vondsten in het veld. Ze maakten zich druk om de verwoesting van archeologische terreinen. Dankzij hun inzet kon er toch onderzoek worden uitgevoerd. Ze werkten daarbij samen met professionals, en dat leverde een imposante wetenschappelijke publicatie van resultaten op. Die steeds professionelere inzet leidden uiteindelijk voor Har tot een baan in de archeologie.

 

 

Peter Berghs

column

Peter Berghs (Baexem) is inmiddels 5 jaar als vaste columnist verbonden aan het radioprogramma ‘WiekendWaegWiezer’ van Omroep ML5.

Hij zegt er zelf over: ‘Wat columns betreft, ben ik een ongeschoolde amateur, gestart met korte verhaaltjes om wat opgelopen verontwaardiging en/of jeuk van me af te schrijven. Vaak zit er een dosis spot in het verhaal waarbij mijn pijlen gericht zijn op de maatschappij, de luisteraar en op mezelf.’

 

 

Nigel Oterman

nederlands jeugdkampioen toneelgoochelen

De liefde voor goochelen begon voor Nigel Otermans (Haler) op 11-jarige leeftijd. Toen een vriend een truc liet zien, was hij helemaal verkocht. Sinds dat moment is Nigel dagelijks bezig met het verzinnen en repeteren van trucs en acts. Hij heeft meerdere prijzen gewonnen, waaronder Nederlands Jeugdkampioen Toneelgoochelen (2019) en Finalist bij ‘Kunstbende Theater’. Ook treedt hij wekelijks op bij gala’s van bedrijven en heeft hij in de bioscoopfilm ‘Circus Noël’ gespeeld als illusionist. U kunt hem waarschijnlijk kennen van de ‘Medammecour on tour’ waarmee hij in alle Limburgse theaters heeft gestaan.
Hij is al gevraagd om deel te nemen aan het NK-goochelen voor volwassenen en de Hans Klok Trophy.

 

 

Hofferkeukens

een visuele impressie

Op de plek waar tot einde 18eeeuw in Thorn gekookt werd voor de adellijke dames van het Stift wordt op dit moment een compleet nieuw restaurant – hotel gerealiseerd. Het betreft het oude keukenpand van de abdij, de Hofferkeukens, een schitterend rijksmonument gelegen aan de Hofstraat. De inrichting en aankleding zullen eenzelfde luxe en weelde gaan uitstralen als het gebouwencomplex van de stiftdames.

De verbouwing van de Hofferkeukens is op dit moment in volle gang en nog dit jaar zal de restauratie zijn voltooid. Op de begane grond komt het restaurant. Op de eerste en tweede verdieping komen hotelappartementen. Ook de aangelegen Pottenhuisjes worden verbouwd tot hotelappartementen.

De familie Linssen is eigenaar van het complex en Ron en Judith Lindelauf gaan het nieuwe restaurant uitbaten. Het Openluchttheater naast de Hofferkeukens blijft eigendom van de gemeente. Beide partijen richten een stichting op die het buitenpodium gaat exploiteren.

 

 

Swing a Dilla

muzikale mix van retro en modern

Swing a Dilla is een drietal dames, Claudia, Katia en Luus, die een ongekende passie delen voor zang en muziek. Geheel in vintage-stijl presenteren zij een totaalconcept van zang, dans en styling. Een mix van aanstekelijke songs, gebracht met een flinke dosis enthousiasme. Waar zij voorheen voornamelijk putten uit covers wordt het aandeel eigen werk steeds groter.
Na het ontdekken van electro-swing zijn ze helemaal verkocht. Swing a Dilla brengt een perfecte mix van retro en modern ten gehore. Songs in de stijl van bijvoorbeeld de Andrew Sisters, Caro Emerald, Puppini Sisters voorzien van moderne beats en sounds.

 

 

 

Hieronder vindt u het programma van 14 april 2019

Lon Hamaekers

auteur

‘Hagenbroek, landgoed tussen Thorn en Panheel’ van auteur Lon Hamaekers is een belangrijke aanvulling op alle publicaties die over Thorn zijn verschenen. De auteur heeft het overvloedige beeldmateriaal en de rijke documentatie waarover hij kon beschikken, samengesmeed tot een samenhangend en intrigerend geheel en daarmee ontstaat de boeiende chronologische geschiedenis van het landgoed en van zijn bewoners. De laatste generaties, de opeenvolgende geslachten Rubens, spelen daarbij een hoofdrol.
De auteur vraagt in zijn boek ook aandacht voor een aantal (natuur)monumenten, die aan restauratie en onderhoud toe zijn. Tevens toont hij in zijn kunsthistorische beschouwingen hoe beelden en kapellen in het Land van Thorn getuigen van de invloed van het Thornse stift op het religieuze en culturele klimaat.

 

 

Les Amis de la Chanson Classique

muzikaal ensemble

Het Trio ‘Les Amis de la Chanson Classique’ zorgt voor de muzikale omlijsting. Het trio bestaat uit Huub Timmermans (pianist en entertainer), Margriet van Keeken (mezzosopraan) en Mat van Keeken (tenor). Zij brengen een diversiteit aan ‘chansons’ ten gehore.

 

 

Gedicht & Column

Jan Corstjens en Har Sniekers

Het programma vermeldt naast een interview met de auteur, het voorlezen van een voor deze gelegenheid geschreven gedicht en een column omtrent Hagenbroek door Jan Corstjens en Har Sniekers, en de officiële uitreiking van het eerste exemplaar aan de redactie.

 

 

Hieronder vindt u het programma van 17 maart 2019

Peter Peters

nanobioloog

Zoektocht naar de allerbeste medicijncocktail voor de kankerpatiënt
Professor Peters (Hunsel) en collega’s bestuderen een volstrekt nieuwe aanpak, een wereldprimeur, die geleid heeft tot de oprichting van The Organoid Factory (TOF). Volgens Peters moet er drastisch iets veranderen, immers bij uitzaaiingen is de kans om minstens vijf jaar te overleven gewoonweg te klein. De nieuwe aanpak berust op precisiegeneeskunde, toegespitst op de individuele patiënt. De methode, beproefd op honderden mensen, is effectief gebleken. Ofschoon de praktijk met nieuw kankertherapieën weerbarstig is, is professor Peters ervan overtuigd, dat hij de goede kant opgaat.
Hij ondersteunt zijn verhaal met dia’s en na afloop van zijn inleiding is er gelegenheid tot het stellen van vragen.

Chris Vansen

listen

‘Chris Vansen’ is een Nederlandse artieste. Zij is zangeres en tevens songwriter van haar songs. Chris vertolkt deze met een grote bezetting. Haar band bestaat uit pop- en klassieke muzikanten. Vooral de combinatie tussen de pop en strijkersinstrumenten maakt de muziek van Chris zo karakteristiek.

Chris Vansen studeerde in 2017 af aan de Rockacademie in Tilburg richting ‘Songwriting’.
Zij bracht in december 2018 haar eerste single ‘Don’t You Wake Up Yet’ uit die al op veel verschillende radiostations in Nederland regelmatig te horen is. Begin januari heeft zij haar tweede single ‘Payback Song’ uitgebracht. Onlangs verscheen haar derde single: ‘Neon Lights’ met daarnaast haar debuutalbum ‘Waves’. Het album bestaat uit 10 nummers met verschillende invloeden uit de pop, country, rock en theater-genres. Het album is rijk aan meerstemmige zang en dynamiek.

Raymond Clement

doctor humoris causa

Raymond Clement (Heerlen) is sinds jaren actief in de wereld van het amateurtheater. Als acteur, auteur en regisseur was hij verbonden aan het succesvolle Heerlens Streektheater. Ook fungeerde hij jarenlang als vaste columnist in het L1-radioprogramma ‘De Stemming’.
Met zijn achtste en meest recente oudejaarsconference (2018) onder de titel ‘t (on)nut van ’t algemein’ speelde Raymond Clement voor een uitverkocht Parkstad Limburg Theater in Kerkrade.

Agnes Stijnen

gastvrouw

Presenteren is mijn passie en ik stap dan ook graag in het spotlicht! In verband met mijn werk en hobby`s ontmoet ik veel mensen. Iedere ontmoeting vind ik een cadeau. Ik haal altijd positiviteit uit een ontmoeting en leer er iedere keer weer van.Ik verweef dat alles, samen met mijn levenservaring, in de dingen die ik doe. Of het nou een trouwceremonie,als rouwverwerking een grafstuk maken is, een op maat geschreven bedrijfsactiviteit/teambuilding of een interview, die leermomenten zijn mijn handvatten om aan de slag te gaan!

Hieronder vindt u het programma van 20 januari 2019

Ton Eyssen

Winnaar InBeeld

Ton Eyssen won de allereerste editie ‘InBeeld’, een tweejaarlijkse wedstrijd voor de beeldende amateurkunst in Limburg. 270 amateurkunstenaars stuurden daarvoor een kunstwerk in. Eyssen die zichzelf liever ‘niet-professioneel kunstenaar’ dan ‘amateur-kunstenaar’ noemt, is een autodidact. Hij werd winnaar met zijn beeld ‘Mysterie Tower’, een assemblage object, dat geïnspireerd is op het werk van Jeroen Bosch.

Het creëren van een fantasiebeeld, gevormd door fictie en non-fictie, is voor Ton Eyssen zijn grootste inspiratie. Op een gegeven moment ging hij in sommige schilderijen voorwerpen monteren en is hij overgegaan op het maken van beelden. Het fascineert hem hoe hij ze technisch in elkaar kan monteren. Symboliek en verhalen vormen zijn drijfveer bij het samenstellen van zijn objecten en assemblages.

Rezie Vrancken

ludieke monoloog

Geen medespeler die je tijdens de voorstelling met een steekwoord op weg helpt.
Op het podium staan, alleen, nauwelijks of geen decor, met slechts een minimum aan attributen. Je staat bij een monoloog volledig, geheel solistisch in je uppie.

‘Ich bèn Oma’ is de titel van de monoloog die Rezie Vrancken(Schinnen) zondag 20 januari a.s. opvoert in het Torna | Cultura – Café. Toneel is een deel van haar leven. Het kruipen in de huid van een ander geeft haar de mogelijkheid anders te zijn dan in het dagelijkse leven.

Oma worden is een mijlpaal in je leven. Maar wat als het een ‘baan’ wordt met allerlei verplichtingen en opvoedregels waar je je aan moet houden?
In deze monoloog vertelt Rezie op een ludieke en komische wijze hoe het moderne oma-schap, over de verschillen met ‘vreuger’ en over de steeds meer voorkomende granny burn-out.

Riky Simons-Julicher

gedicht

Riky Simons-Julicher, lid van de ‘Sjrieverskrink Midde-Limburg’, werkte voorheen in het basisonderwijs en op een advocatenkantoor. Ze schreef eerder al wel verslagen, notulen, uitnodigingen voor verenigingen. Rond haar veertigste ontdekte ze dat schrijven in ’t Zjwaams haar gemakkelijk afging en voelde ze zich uitgedaagd om gedichten bij beelden in haar dorp te maken. Toen die ‘op’ waren, waagde ze zich aan natuuronderwerpen, markante gebouwen, gebeurtenissen in het dorp, en recent ook aan versjes voor jonge kinderen. Spelen met taal, onderzoeken welke woorden rijmen in het dialect, leuke oude (maar niet ouderwetse) woorden gebruiken, en gemakkelijk te begrijpen zijn kenmerken van haar gedichten.

Riky gaf twee boekjes uit:  ‘óm ós haer’ in 2008 en ‘eerste wäördjes’- een voorleeswoordenboekje voor peuters en kleuters- in 2016.

Behalve lid van Sjrieverskrink Midde-Limburg is ze lid van de Commissie Volkscultuur en het Provinciaal Bestuur van Veldeke Limburg, waar naar hartenlust ‘plat’ geschreven kan worden.

Southern Voices

drie maal a capella prolongeerd 

Wegens groot succes tijdens hun Winter Concert op 30 december jl. in de St.-Stephanuskerk in Heel is het a capella ensemble Southern Voices op veler verzoek uitgenodigd om ook in Thorn op te treden.
Southern Voices wordt gevormd door de sopranen Eline van den Broeke, Elmy Kremer en Aukje Pijper. Ze zullen een gevarieerd repertoire ten gehore brengen. Ze combineren klassieke met moderne muziek en dit leidt tot een verbluffend resultaat met een unieke homogene klank.

290 jaar Brandprocessie

filmpremière

Van de viering ‘290 jaar Brandprocessie Thorn’, zoals die op zondag 14 oktober 2018 in Thorn plaatsvond, zijnpnames gemaakt. Van het  beeldmateriaal zijn een tweetal films geproduceerd. De ene is een integrale weergave van het toneelstuk ‘De Processie’. De andere is samenvatting van de viering in de Abdijkerk, zegening van de koorkap en de Brandprocessie door de historische kern van Thorn. Deze laatste film beleeft in het Torna | Cultura – Café zijn première.

Henk van Neerven

gastheer

Henk van Neerven (Heythuysen) is geruime tijd actief als vrijwilliger bij Omroep ML5 (voorheen: Omroep 3ML).

Hieronder vindt u het programma van 25 november 2018

Agnes Stijnen

gastvrouw

Presenteren is mijn passie en ik stap dan ook graag in het spotlicht!
Ik ben een echt mensen-mens. In verband met mijn werk en hobby`s ontmoet ik veel mensen. Iedere ontmoeting vind ik een cadeau. Ik haal altijd positiviteit uit een ontmoeting en leer er iedere keer weer van.Ik verweef dat alles, samen met mijn levenservaring, in de dingen die ik doe. Of het nou een trouwceremonie,als rouwverwerking een grafstuk maken is, een op maat geschreven bedrijfsactiviteit/teambuilding of een interview, die leermomenten zijn mijn handvatten om aan de slag te gaan!

Theo Verheggen

helemaal ZEN in de smeerput

Na twintig jaar was cultuurpsycholoog Theo Verheggen helemaal klaar met in zijn ogen zielloze bestaan als hoofddocent bij de Open Universiteit. Nu sleutelt hij aan oude VW’s in een autogarage.
‘Thuis redden we het prima met minder geld en meer geluk. Volgens mij is dit kwaliteit, van werk en van leven en het is heerlijk. Het ging over de ervaring van kwaliteit in mijn leven, op het werk en ook daarnaast. Ik constateerde dat ik die ervaring niet had. Al heel lang niet meer. Maar hoe te ontsnappen aan een steeds ziellozer en nuttelozer bestaan?’

Henk Schmitz

column

Met zijn ‘Bespiegelingen’ in Weekblad VIA-Limburg raakt Henk Schmitz lezers in heel Limburg. Hij doet dat vanuit de overtuiging, dat geen menselijke ervaring – hoe traumatisch misschien ook – uniek is. Het zich herkennen in iemands verhaal is vaak de eerste stap om tot meer openheid en verbondenheid te komen.
Woorden die raken, hebben de kracht om ons terug te leiden naar de plek in onszelf waar we verloren gewaande herinneringen kunnen herbeleven. Betekenisvol en met het potentieel ons van richting te doen veranderen. Dat biedt perspectief voor wie het verschil wil maken tussen tevreden en gelukkig zijn.

Els Boonen en Funs Douma

Zielsverwanten in de muziek

Els Boonen en Funs Douma vonden ze elkaar in 2002 op basis van een gedeelde passie voor het zingen. Vanaf dat moment vormen ze een duo dat elkaar aanvullend versterkt in een gevarieerd repertoire van eigen nummers en origineel bewerkte luistermuziek. De gelegenheid bepaalt welke keuze zij maken uit hun uitgebreide repertoire.
Waar zij ook optreden – in huiskamerconcerten, bij openingen van exposities, op feestelijke of stemmige bijeenkomsten – zij zingen altijd vanuit hun hart. Altijd gericht op een directe en uitnodigende communicatie met hun publiek. Dat geeft de luisteraar de gelegenheid om zich betrokken en verwend te voelen. Bekende nummers zorgen voor het feest van de herkenning en minder bekende songs voor momenten van verrassing.

Met basgitaar, gitaar en dwarsfluit begeleiden Funs en Els hun akoestische zang.

Laurens Bijl

praten over geluk is niet zweverig

‘Klein Geluk’ begon jaren geleden als initiatief van de gemeente Roerdalen, met name op het gebied van toerisme en recreatie.
Inmiddels is ’Klein Geluk’ uitgegroeid tot een brede beweging. Laurens Bijl wijst de Limburgse burgers en gemeenten de weg naar meer geluk. Zijn opdracht is om de ambitie van het gemeentebestuur om bij te dragen aan geluk voor alle mensen concreet te maken.

Blau Leech

dialoog

Lizette Egas en Sharon Hegt, twee theatervriendinnen die zich tijdens de productie van ‘Onder het Melkwoud’ van Toneelhuis LFA ontmoet hebben en elkaar in het theaterhart gesloten hebben. Zij presenteren de dialoog ‘Blau Leech’, geschreven door Alwin Grijseels.
‘Dorien zwerft en Karien is een dame van stand. Deze twee uitersten raken in gesprek over hun leven. Er blijken zich veel zaken te verhouden tot hun gekozen levenspad. Hun jeugd vertoont daarbij wel een heel opmerkelijke overeenkomst en toch is de uitkomst van hun leven totaal anders geworden. Hoe is dat gekomen? Wat bepaalt de ‘juiste keuze’ in het leven? Is het een kwestie van geluk?’

Hieronder vindt u het programma van 7 oktober 2018

Henk van Neerven

gastheer

Gastheer van het torna | Cultura – cafe van zondag 7 oktober is Henk van Neerven.
Hij is geruime tijd actief als vrijwilliger bij Omroep ML5 (voorheen: Omroep 3ML).
In zijn dagelijkse leven is Henk als Ambulant Persoonlijk Begeleider werkzaam bij de Stichting PSW. Hij komt als hulpverlener in de thuissituatie van mensen met een verstandelijke beperking, die WMO geïndiceerd zijn.
Muziek is zijn lust en leven: hij is een trouwe bezoeker van muziekfestivals.

Wido Smeets

auteur

De ene recensie is nog lovender dan de andere over de docuroman ‘Goed Gerei’ van Wido Smeets (Wessem). ‘Ontroerend, Amusant, Beangstigend, Herkenbaar’ schrijft de recensent van ‘Navenant’. Een ander schrijft: ‘een documentaire roman van grote klasse’.
‘Goed Gerei’ is het levensverhaal van een Wessemse (meubelmakers)familie, een boek over vaders en zonen, over lotsbestemming en de onmacht eraan te ontsnappen. Wido Smeets is oprichter en hoofdredacteur van cultureel maandblad Zuiderlucht. De interviewers van Torna | Cultura gaan in gesprek met Wido over zijn boek ‘Goed Gerei’. Na afloop van het Café is er gelegenheid tot aankoop en tot signeren.

Gerda Schattorjé

acteur

Gerda Schattorjé (Baarlo) speelt de tragi-komische monoloog ‘Gelûkkig kómme de daag ein veur ein’.
Een vrouw vertelt wat de gevolgen van een kinderloos huwelijk zijn als beide partners heel graag kinderen willen. Met humor vertelt ze over hoe graag ze naar mooie mannen kijkt; Sean Connery, Cliff Richard en knappe sporters zijn o.a. onderwerp van haar adoratie. Liefde, verdriet, ontroering en humor zijn de ingrediënten waarmee ze over haar leven vertelt. Kortom: over een vrouw die een nare wending in haar leven moet accepteren en de keuzes die zij daarop maakt.

Karel Ruijten

column

In 2003 is op initiatief van Veldeke een schrijverskring opgericht, waarvan Karel Ruijten vanaf het begin lid is. De allereerste keer dat hij mee deed aan de ‘Groot-Limburgse Veldeke Dialekpries’, won hij in Thorn in 1996 de 3e Prijs. Zijn gedichten, columns en korte verhalen zijn gepubliceerd in Platbol, een uitgave van het Huis voor de Kunsten.
Karel is geboren in Echt, groeide op in Montfort, maar woont al ruim veertig jaar in Roermond. Hij was accountmanager bij een energiebedrijf met als werkterrein de hele provincie Limburg. Vanuit zijn beroepsmatig leven heeft hij interesse ontwikkeld in creatief schrijven. Aanvankelijk in de standaardtaal, maar later ook in de Limburgse taal. Mede daardoor is hij lid van Veldeke Limburg geworden.

De Sjrieverskrink Midde-Limburg (SML) is ’ne informele krink van 10 ambitieuze amateursjrievers mit es doel in de Limburgse taal, mit al zien versjille, te sjrieve, zich óngerein dao-in mit goje raod te óngersteune en zich neet hove te sjenere.
De SML is vrieblievendj en volledig ónaafhankelik van de vereniging Veldeke en haet ouch geine officiële status es stichting of vereniging. Daonaeve zeen waal weer twieë leden van de SML lid van ’t hoofdbestuur van Veldeke.

De SML is, mit alle waardering en respek, neet verantwaordelik veur activiteiten en publicaties die lede privé samestèlle, presentere en organisere.
Alle lede zeen lid van ein of mieë kringe van Veldeke en de SML wuuertj geregeldj gevraog óm aan activiteite van kringe mit te doon.Werk van lede van de SML zeen op persuuenlike titel te laeze in Platbook,Veldjbekèt,Veldjgewas en in versjillende waekblajer in de regio. Óm lid te waere van de SML zeen gein eise gestèldj aan laeftied en/of woonplaats. Vanzelfspraekendj mótte de lede ’n redelijke oetdrökkingsvaardigheid in de Limburgse taal höbbe, zoeawaal sjriftelik es ouch mondeling.

De lede van de SML kómme (es regel) edere twieëdje zaoterdig vanne maondj bie-ein in kefee ’t Heukske in St.-Joeas. De maondje juli en augustus zeen fekansiemaondje.

Meistal spraeke veer ’n oetdagendj thema aaf óm euver te sjrieve. Det kintj ’n gedich zeen, ’n kort verhaol, e sprookje of ’ne column. Die wèrkstökke waere ’n aantal daag veure bie-einkóms aan alle lede gestuurdj en oppe bie-einkóms beurtelings veurgelaeze en van opboewendj commentaar veurzeen.

Thema’s wore de aafgeloupe periode o.a.: zintuiglik sjrieve (veule, zeen, ruke, huuere en preuve), vrieheid/ónvrieheid, kirmes, sprookjes, humor, en vriejen tied. In de loup van de jaore zeen veer óngerein de versjille in spelling en oetspraok gaon waardere. Veer maken ós waal, mit respek, attent op pertinente spellingsfaelers, ónnuuedige herhaolingen, stopwäördjes en ‘Hollandisme’.

De bedoeling is óm in de verhaole en gedichte euver ’t laeve de wörkelikheid mit aksie sjoeaner en sterker te make. ’t Geit veural óm spele mit taal en orginaliteit.

Ángeles Nieto

kunstenaar

Als zondag 14 oktober de 290e Brandprocessie door de historische kern van Thorn trekt, draagt kapelaan Bodden de nieuwe koorkap die ontworpen is door kunstenares Angeles Nieto, (Madrid/ Thorn). Deze koorkap is een uniek en kostbaar product van hoge artistieke waarde en volledig passend in de rijke textieltraditie van de Abdijkerk Thorn. Het borduurwerk en de applicaties zijn gemaakt in het TextielLab van het Textiel Museum in Tilburg. Het TextielLab ‘vertaalde’ het schilderwerk in borduurwerk. Angeles Nieto zal vertellen over haar ontwerp en het maakproces, zodat de bezoekers een goed idee krijgen van wat ze kunnen verwachten tijdens de Brandprocessie.

Radomir Vasiljevic

Oprichter Balkan Orchestra

Sinds 2013 woont en werkt Radomir Vasiljevic in Roermond waar hij zijn muziek promoot en jong getalenteerde gitaristen helpt op een hoger niveau te komen.
In september 2017 heeft Radomir zijn eigen Balkan Orchestra opgericht dat typische muziek uit de Balkanlanden speelt. Tijdens het programma zal het door hem ontwikkelde repertoire van de mooiste Balkan-melodieën klinken. Radomir Vaseljevic wordt begeleid door Mihail Gyuzelov, accordeon, en René Hamers, klarinet.

Hieronder vindt u het programma van 4 maart 2018

Karin Peeters-Kneepkens

gastvrouw

“Geboren en getogen in Limburg. Getrouwd en ik mag moeder zijn van twee prachtige dochters (24 en 21 jaar). Accountmanager bedrijven bij de gemeente Maasgouw, gecertificeerd mediator, vrijwilliger bij Buurtbemiddeling en presentator/organisator. “Samen”, “verbinden” en “in contact blijven” zijn sleutelwoorden voor mij. Met 30 jaar communicatie-ervaring weet ik hoe belangrijk goed en helder communiceren is. En de basis daarvoor is goed luisteren. Dat vertaalt zich in de dingen die ik doe. Voor mijn werk als accountmanager bedrijven is het essentieel goed te kunnen luisteren naar de wens/klacht van de ondernemer in onze gemeente en daar dan daadwerkelijk iets mee te doen en dat terug te koppelen. Bijna als vanzelf volgde uit mijn communicatiewerk de passie voor het organiseren en presenteren. Zakelijk, als inleider/voorzitter van informatieavonden en andere bijeenkomsten. Eén van de projecten waar ik nog steeds met veel plezier en trots op terugkijk is de organisatie van het programma van Koninginnedag 2011 in Thorn.”

“Ik heb ontdekt hoe vaak mensen naast elkaar heen praten en er conflicten ontstaan omdat men niet weet wat men van elkaar verwacht. Vandaar dat ik de opleiding tot gecertificeerd mediator heb gevolgd. Als vrijwilliger ben ik als bemiddelaar actief bij Buurtbemiddeling. Het is telkens weer bijzonder en leerzaam om te zien hoe er begrip ontstaat door te luisteren naar elkaar. Presenteren trekt me vooral door de diversiteit aan onderwerpen, van OLS-journaals, minidocumentaires over OLS-gerelateerde onderwerpen tot de presentatie van concerten en liedjesavonden.”

Peter Peters

hoogleraar nanobiologie

Zijn Universiteitslaboratorium Maastricht heeft een doorbraak weten te veroorzaken in ziekte van Alzheimer. Eiwitophopingen in de hersenen zijn mogelijk de oorzaak van deze ziekte. Demente mensen met de ziekte van Alzheimer hebben die eiwitophopingen in hun hersencellen. Hoe die eiwitresten zijn gestapeld, laten onderzoekers uit het laboratorium van nanobioloog Prof. Peter Peters in samenwerking met collega’s uit Jülich, Düsseldorf en Hamburg zien. De gedetailleerde structuur ervan is vastgesteld met cryo-elektronenmicroscopie. Het werk is gepubliceerd in Science.
Peter Peters zal op zijn bekende enthousiaste en begrijpelijke wijze de onderzoeksgegevens met mooie en duidelijke beelden voor het voetlicht brengen. De titel van zijn lezing luidt: ‘Hoe zijn in zieke hersenen de eiwitresten gestapeld; het nut en de schoonheid van nanobiologie voor gezondheid’. Hij zal ook laten zien hoe zijn onderzoek, in samenwerking met de Nobelprijswinnaar Stanley Prusiner, het verband aantoont van de gekke koeienziekten met de ziekte Alzheimer. Aansluitend aan zijn lezing is er gelegenheid tot het stellen van vragen.

Har Parren

column

“Het begon allemaal ruim 45 jaar geleden. Als secretaris van de personeelsvereniging van ons bedrijf moest ik bij ziekte van de voorzitter hem vervangen en een toespraak houden bij het 25-jarig jubileum van de eerste werknemer van het bedrijf. Om niets te vergeten en geen fouten te maken, zette ik alles op papier. Het werd een succes en voortaan was ik de spreekstalmeester bij alle activiteiten. Tientallen toespraken heb ik geschreven voor mijzelf en voor anderen. Ook schrijf ik jaarlijks sketches voor de bonte avonden en ik ga in politiekdebat met B. & W. van onze gemeente Leudal over het gevoerde en in mijn ogen te voeren beleid op de Galazitting op carnavalszondag.
Na cursussen in het dialect bij Veldeke schrijf ik veel verhalen/columns in het Grathems dialect. Bij oprichting van Veldekens Sjrieverskrink Midden Limburg was ik een der eerste leden. Werken van mij zijn o.a. te vinden in diverse Platbook-uitgaven.”

De Sjrieverskrink Midde-Limburg (SML) is ’ne informele krink van 10 ambitieuze amateursjrievers mit es doel in de Limburgse taal, mit al zien versjille, te sjrieve, zich óngerein dao-in mit goje raod te óngersteune en zich neet hove te sjenere.
De SML is vrieblievendj en volledig ónaafhankelik van de vereniging Veldeke en haet ouch geine officiële status es stichting of vereniging. Daonaeve zeen waal weer twieë leden van de SML lid van ’t hoofdbestuur van Veldeke.

De SML is, mit alle waardering en respek, neet verantwaordelik veur activiteiten en publicaties die lede privé samestèlle, presentere en organisere.
Alle lede zeen lid van ein of mieë kringe van Veldeke en de SML wuuertj geregeldj gevraog óm aan activiteite van kringe mit te doon.Werk van lede van de SML zeen op persuuenlike titel te laeze in Platbook,Veldjbekèt,Veldjgewas en in versjillende waekblajer in de regio. Óm lid te waere van de SML zeen gein eise gestèldj aan laeftied en/of woonplaats. Vanzelfspraekendj mótte de lede ’n redelijke oetdrökkingsvaardigheid in de Limburgse taal höbbe, zoeawaal sjriftelik es ouch mondeling.

De lede van de SML kómme (es regel) edere twieëdje zaoterdig vanne maondj bie-ein in kefee ’t Heukske in St.-Joeas. De maondje juli en augustus zeen fekansiemaondje.

Meistal spraeke veer ’n oetdagendj thema aaf óm euver te sjrieve. Det kintj ’n gedich zeen, ’n kort verhaol, e sprookje of ’ne column. Die wèrkstökke waere ’n aantal daag veure bie-einkóms aan alle lede gestuurdj en oppe bie-einkóms beurtelings veurgelaeze en van opboewendj commentaar veurzeen.

Thema’s wore de aafgeloupe periode o.a.: zintuiglik sjrieve (veule, zeen, ruke, huuere en preuve), vrieheid/ónvrieheid, kirmes, sprookjes, humor, en vriejen tied. In de loup van de jaore zeen veer óngerein de versjille in spelling en oetspraok gaon waardere. Veer maken ós waal, mit respek, attent op pertinente spellingsfaelers, ónnuuedige herhaolingen, stopwäördjes en ‘Hollandisme’.

De bedoeling is óm in de verhaole en gedichte euver ’t laeve de wörkelikheid mit aksie sjoeaner en sterker te make. ’t Geit veural óm spele mit taal en orginaliteit.

Ángeles Nieto

beeldend kunstenaar

Als vervolg op de succesvolle achtdelige serie ‘Krabbé zoekt Picasso’ organiseerde AVRO/TROS in 2017 een grote kunstwedstrijd waaraan iedereen mee kon doen. De omroep daagde beginnende en ervaren kunstenaars uit een Picasso geïnspireerd schilderij, beeldhouwwerk, foto of tekening te maken. Naast een expositie in het Van Abbemuseum kon de winnaar een 7-daagse kunstreis Pablo Picasso voor 2 personen winnen. Er kwamen 3000 inzendingen binnen, waaruit de jury 25 werken koos waarop gestemd kon worden. Deze voorselectie werd geëxposeerd in het Vondelparkpaviljoen, het Amsterdams onderkomen van de omroep AVRO/TROS. Onder die 25 genomineerden bevond zich ook de in Thorn woonachtige kunstenares Ángeles Nieto.Er was een juryprijs en een publieksprijs.De juryprijs werd gewonnen door Jacqueline Hoebers uit Horst. Ángeles Nieto vond het enorm vererend met haar werk in de finaleronde te hebben mogen staan.

Ángeles Nieto rondde in 1993 haar studie af aan de Academie voor Beeldende Kunsten in Maastricht. Dit na de opleiding kunstgeschiedenis in haar geboorteplaats Madrid gevolgd te hebben. Haar werk is vooral kleurrijk en levendig. Haar Spaanse achtergrond komt erin heel duidelijk naar voren, zowel qua kleur, thematiek als vorm. Licht en donker, realiteit en droom, aards en hemels zijn items die telkens terugkeren.
Sinds haar afstuderen is haar werk op veel plaatsen in Nederland en het buitenland te vinden. Het is regelmatig tentoongesteld. Nieto’s kunstwerken bevinden zich binnen Nederlandse, Duitse, Spaanse, Belgische en Japanse collecties.

In het oogspringend was haar kunstproject ‘Verbonden in kleur’ dat in 2011 in het witte stadje Thorn werd uitgevoerd. De verhalen van mensen uit Thorn in de abdijkerk, de expositie van Ángeles Nieto in het museum ‘Het Land van Thorn’ en de verbinding in kleur tussen het museum en de abdijkerk. Het lint opende visueel de ramen, figuurlijk de harten en monden van de mensen.

Karel Ruijten

gedicht

In 2003 is op initiatief van Veldeke een schrijverskring opgericht, waarvan Karel Ruijten vanaf het begin lid is. De allereerste keer dat hij mee deed aan de ‘Groot-Limburgse Veldeke Dialekpries’, won hij in Thorn in 1996 de 3e Prijs. Zijn gedichten, columns en korte verhalen zijn gepubliceerd in Platbol, een uitgave van het Huis voor de Kunsten.
Karel is geboren in Echt, groeide op in Montfort, maar woont al ruim veertig jaar in Roermond. Hij was accountmanager bij een energiebedrijf met als werkterrein de hele provincie Limburg. Vanuit zijn beroepsmatig leven heeft hij interesse ontwikkeld in creatief schrijven. Aanvankelijk in de standaardtaal, maar later ook in de Limburgse taal. Mede daardoor is hij lid van Veldeke Limburg geworden.

De Sjrieverskrink Midde-Limburg (SML) is ’ne informele krink van 10 ambitieuze amateursjrievers mit es doel in de Limburgse taal, mit al zien versjille, te sjrieve, zich óngerein dao-in mit goje raod te óngersteune en zich neet hove te sjenere.
De SML is vrieblievendj en volledig ónaafhankelik van de vereniging Veldeke en haet ouch geine officiële status es stichting of vereniging. Daonaeve zeen waal weer twieë leden van de SML lid van ’t hoofdbestuur van Veldeke.

De SML is, mit alle waardering en respek, neet verantwaordelik veur activiteiten en publicaties die lede privé samestèlle, presentere en organisere.
Alle lede zeen lid van ein of mieë kringe van Veldeke en de SML wuuertj geregeldj gevraog óm aan activiteite van kringe mit te doon.Werk van lede van de SML zeen op persuuenlike titel te laeze in Platbook,Veldjbekèt,Veldjgewas en in versjillende waekblajer in de regio. Óm lid te waere van de SML zeen gein eise gestèldj aan laeftied en/of woonplaats. Vanzelfspraekendj mótte de lede ’n redelijke oetdrökkingsvaardigheid in de Limburgse taal höbbe, zoeawaal sjriftelik es ouch mondeling.

De lede van de SML kómme (es regel) edere twieëdje zaoterdig vanne maondj bie-ein in kefee ’t Heukske in St.-Joeas. De maondje juli en augustus zeen fekansiemaondje.

Meistal spraeke veer ’n oetdagendj thema aaf óm euver te sjrieve. Det kintj ’n gedich zeen, ’n kort verhaol, e sprookje of ’ne column. Die wèrkstökke waere ’n aantal daag veure bie-einkóms aan alle lede gestuurdj en oppe bie-einkóms beurtelings veurgelaeze en van opboewendj commentaar veurzeen.

Thema’s wore de aafgeloupe periode o.a.: zintuiglik sjrieve (veule, zeen, ruke, huuere en preuve), vrieheid/ónvrieheid, kirmes, sprookjes, humor, en vriejen tied. In de loup van de jaore zeen veer óngerein de versjille in spelling en oetspraok gaon waardere. Veer maken ós waal, mit respek, attent op pertinente spellingsfaelers, ónnuuedige herhaolingen, stopwäördjes en ‘Hollandisme’.

De bedoeling is óm in de verhaole en gedichte euver ’t laeve de wörkelikheid mit aksie sjoeaner en sterker te make. ’t Geit veural óm spele mit taal en orginaliteit.

Ton Engels

muzikale duizendpoot

Ton Engels is van vele muzikale markten thuis: songwriter, gitarist, zanger en docent songwriter / gitaar / bandcoach aan de Rock Academie Tilburg. Op 6 oktober 2017 presenteerde hij zijn nieuwste album Herfstkampioen’. Hij maakte een aantal albums waarvan de teksten geschreven zijn in het dialect van zijn geboortedorp Helden-Panningen. ‘Herfstkampioen’ is de opvolger van ‘Alles In De Grip’. Dat album verscheen in 2010. “Dus het moest wel weer eens”, zegt hij zelf erover. Wat opvalt in zijn werk is zijn akkoordenrijkdom, zijn bijzondere wendingen en zijn kracht als verhalenverteller. Alles zit er in: humor, diepgang, inkeer, zelfspot

Hieronder vindt u het programma van 14 januari 2018

Agnes Stijnen

gastvrouw

Agnes Stijnen vindt het een uitdaging om als ceremonieel spreker of presentator een bijdrage te leveren aan een presentatie, een huwelijksvoltrekking, een uitvaart e.a.

Agnes heeft ervaring opgedaan als BABS (buitengewoon ambtenaar van de burgerlijke stand), als tv-presentatrice, spelbegeleider, spreker tijdens evenementen en als actrice in commercials en films. Ze wil mensen entertainen en emotioneren. Presenteren is haar passie en ze stapt dan ook graag in het spotlicht van het Torna | Cultura – café.

Barbara de Vries

verhalenverteller

Barbara de Vries is theater en taal. Ze maakt als ‘Theaterrabarber’ al jarenlang theater en vertelsels voor volwassenen en ook voor kinderen.
‘Theaterrabarber’ is hét adres voor storytelling, theater en vertelsels op maat. Met haar verhalen neemt ze de toeschouwers met woorden, gebaren en mimiek die je vanaf het eerste moment grijpt, op sleeptouw. Haar verhalen zijn vaak vrolijk van toon, meeslepend en verrassend. Van streekverhalen tot sprookjes, waargebeurd of uit de duim gezogen, spannende spinsels of vrolijke verzinsels. Barbara de Vries is van alle markten thuis.

Riky Simons-Julicher

gedicht

Riky leest twee gedichten voor in het dialect. Ze is een ‘Zjwamer maedje’ (uit Swalmen dus). Werkte voorheen in het basisonderwijs en op een advocatenkantoor. Ze schreef eerder al wel verslagen, notulen, uitnodigingen voor verenigingen. Rond haar veertigste ontdekte ze dat schrijven in ’t Zjwaams haar gemakkelijk afging en voelde ze zich uitgedaagd om gedichten bij beelden in haar dorp te maken. Toen die ‘op’ waren, waagde ze zich aan natuuronderwerpen, markante gebouwen, gebeurtenissen in het dorp, en recent ook aan versjes voor jonge kinderen. Spelen met taal, onderzoeken welke woorden rijmen in het dialect, leuke oude (maar niet ouderwetse) woorden gebruiken, en gemakkelijk te begrijpen, zijn kenmerken van haar gedichten.

Riky gaf twee boekjes uit: ‘óm ós haer’ in 2008 en ‘eerste wäördjes’- een voorleeswoordenboekje voor peuters en kleuters- in 2016.
Behalve lid van Sjrieverskrink Midde-Limburg is ze lid van de Commissie Volkscultuur en het Provinciaal Bestuur van Veldeke Limburg, waar naar hartenlust ‘plat’ geschreven kan worden.

De Sjrieverskrink Midde-Limburg (SML) is ’ne informele krink van 10 ambitieuze amateursjrievers mit es doel in de Limburgse taal, mit al zien versjille, te sjrieve, zich óngerein dao-in mit goje raod te óngersteune en zich neet hove te sjenere.
De SML is vrieblievendj en volledig ónaafhankelik van de vereniging Veldeke en haet ouch geine officiële status es stichting of vereniging. Daonaeve zeen waal weer twieë leden van de SML lid van ’t hoofdbestuur van Veldeke.

De SML is, mit alle waardering en respek, neet verantwaordelik veur activiteiten en publicaties die lede privé samestèlle, presentere en organisere.
Alle lede zeen lid van ein of mieë kringe van Veldeke en de SML wuuertj geregeldj gevraog óm aan activiteite van kringe mit te doon.Werk van lede van de SML zeen op persuuenlike titel te laeze in Platbook,Veldjbekèt,Veldjgewas en in versjillende waekblajer in de regio. Óm lid te waere van de SML zeen gein eise gestèldj aan laeftied en/of woonplaats. Vanzelfspraekendj mótte de lede ’n redelijke oetdrökkingsvaardigheid in de Limburgse taal höbbe, zoeawaal sjriftelik es ouch mondeling.

De lede van de SML kómme (es regel) edere twieëdje zaoterdig vanne maondj bie-ein in kefee ’t Heukske in St.-Joeas. De maondje juli en augustus zeen fekansiemaondje.

Meistal spraeke veer ’n oetdagendj thema aaf óm euver te sjrieve. Det kintj ’n gedich zeen, ’n kort verhaol, e sprookje of ’ne column. Die wèrkstökke waere ’n aantal daag veure bie-einkóms aan alle lede gestuurdj en oppe bie-einkóms beurtelings veurgelaeze en van opboewendj commentaar veurzeen.

Thema’s wore de aafgeloupe periode o.a.: zintuiglik sjrieve (veule, zeen, ruke, huuere en preuve), vrieheid/ónvrieheid, kirmes, sprookjes, humor, en vriejen tied. In de loup van de jaore zeen veer óngerein de versjille in spelling en oetspraok gaon waardere. Veer maken ós waal, mit respek, attent op pertinente spellingsfaelers, ónnuuedige herhaolingen, stopwäördjes en ‘Hollandisme’.

De bedoeling is óm in de verhaole en gedichte euver ’t laeve de wörkelikheid mit aksie sjoeaner en sterker te make. ’t Geit veural óm spele mit taal en orginaliteit.

Louis Raemaekers

met pen en potlood als wapen

Op 3 november 2017 is de Maasbrug in Roermond omgedoopt tot Louis Raemaekersbrug. De nieuwe naam werd onthuld in aanwezigheid van de ambassadeurs van België, Duitsland en Frankrijk, en hoge vertegenwoordigers van Groot-Brittannië en de Verenigde Staten. Naar aanleiding van deze memorabele naamgeving besteedt Hein van der Bruggen, secretaris van de Stichting Louis Raymaekers, aandacht aan het leven en werk van de uit Roermond afkomstige schilder en (politiek) tekenaar Louis Raemaekers.

Louis Raemaekers wees Nederland er vanaf de eerste dag van WO I op, dat het België te hulp moest schieten. Hij deed dat met vlijmscherpe cartoons in De Telegraaf. Vanaf 1915 raakten zijn tekeningen steeds meer verspreid, tot ze een van de geduchtste wapens werden in de internationale propagandavoering. Hoewel in het buitenland grootheden hem loofden en persoonlijk ontvingen, lag de eigenzinnige Louis Raemaekers in eigen land beduidend minder goed.
Dit kwam door zijn scherpe anti-Duitse politieke prenten tijdens WO I, waarin Nederland juist alle moeite deed om neutraal te blijven. Als cartoonist zette Raemaekers zijn pen en potlood in als ‘wapen’. De Duitsers zetten een prijs op het hoofd van de uit het neutrale Nederland afkomstige tekenaar. Het belette Raemaekers, intussen uitgeweken naar Engeland, echter niet om door te gaan met zijn spotprenten die in duizenden kranten, tijdschriften en publicaties over de hele wereld verschenen.

Mia van Wegberg-Kurvers

column

Mit miene maedjesnaam sjrief ich mich Mia Kurvers en nao ’t trouwe koom dao van Wegberg väör. Gebaore en getaoge in Ech in ein sjoestersgezin. Mien vader en moder wirkdje hel in de wirkplaats en sjoonwinkel óm häör 6 kènjer ordentelik graot te brènge. Det is häör good gelöktj. Al lang bön ich moder van twieë kènjer en oma van vief kleinkènjer. Ich höb zevenentwintig jaor gewirktj op de speciale basissjoal “De Horst” in Ech es administratieve krach. ’n Bezunjere baan wo ich nag stieëds mit väöl plezeer aan terök dènk.

Óngertösse gepensioneerdj en mit miene man perbeer ich te genete van alles waat op ós paad kömptj.
Väöl vrieje tied geit op aan leuke dènger zoaes: bloomsjikke, volleyballe, organisere, vastelaovendj, femielie en noe ouch aan sjvieve. Zeve jaor geleje höb ich de cursus laeze en sjrieve van Veldeke Krink Ech gevolgdj bie Piet Aben. Nao ’t sjrieve van ’t meisterstök vroog m’n mich èns te gaon kieke bie de Sjrieverskrink Midde Limburg. Vanoet ’t make van verslage, leedjes en Sinterklaosgedichjes -mit name in ’t Echter dialek- woor ich waal nusjieërig nao die “club”. Ich wól waal aanwiezinge en advieze óm det waat ich wól vertèlle zoa sjoan mäögelik op te sjrieve. Dao lieër ich nag stieëds van. In fantasieverhaole kèn ich mich richtig oetlaeve en det doon ich ’t leefste. In inkele Platbeuk staon d’r ’n paar. Ongertösse bön ich zoa wuud det ich durf te sjrieve waat ich veul en vènj ónger angere in columns. Ich perbeer daoróm ouch noe mit ’n actueel thema ’n biedrage te levere aan dit programma van Torna Cultura.

De Sjrieverskrink Midde-Limburg (SML) is ’ne informele krink van 10 ambitieuze amateursjrievers mit es doel in de Limburgse taal, mit al zien versjille, te sjrieve, zich óngerein dao-in mit goje raod te óngersteune en zich neet hove te sjenere.
De SML is vrieblievendj en volledig ónaafhankelik van de vereniging Veldeke en haet ouch geine officiële status es stichting of vereniging. Daonaeve zeen waal weer twieë leden van de SML lid van ’t hoofdbestuur van Veldeke.

De SML is, mit alle waardering en respek, neet verantwaordelik veur activiteiten en publicaties die lede privé samestèlle, presentere en organisere.
Alle lede zeen lid van ein of mieë kringe van Veldeke en de SML wuuertj geregeldj gevraog óm aan activiteite van kringe mit te doon.Werk van lede van de SML zeen op persuuenlike titel te laeze in Platbook,Veldjbekèt,Veldjgewas en in versjillende waekblajer in de regio. Óm lid te waere van de SML zeen gein eise gestèldj aan laeftied en/of woonplaats. Vanzelfspraekendj mótte de lede ’n redelijke oetdrökkingsvaardigheid in de Limburgse taal höbbe, zoeawaal sjriftelik es ouch mondeling.

De lede van de SML kómme (es regel) edere twieëdje zaoterdig vanne maondj bie-ein in kefee ’t Heukske in St.-Joeas. De maondje juli en augustus zeen fekansiemaondje.

Meistal spraeke veer ’n oetdagendj thema aaf óm euver te sjrieve. Det kintj ’n gedich zeen, ’n kort verhaol, e sprookje of ’ne column. Die wèrkstökke waere ’n aantal daag veure bie-einkóms aan alle lede gestuurdj en oppe bie-einkóms beurtelings veurgelaeze en van opboewendj commentaar veurzeen.

Thema’s wore de aafgeloupe periode o.a.: zintuiglik sjrieve (veule, zeen, ruke, huuere en preuve), vrieheid/ónvrieheid, kirmes, sprookjes, humor, en vriejen tied. In de loup van de jaore zeen veer óngerein de versjille in spelling en oetspraok gaon waardere. Veer maken ós waal, mit respek, attent op pertinente spellingsfaelers, ónnuuedige herhaolingen, stopwäördjes en ‘Hollandisme’.

De bedoeling is óm in de verhaole en gedichte euver ’t laeve de wörkelikheid mit aksie sjoeaner en sterker te make. ’t Geit veural óm spele mit taal en orginaliteit.

Ruud Dullens

training voor ruimtevaarders vanuit Ittervoort

Het bedrijf Blue Tea, gevestigd in Ittervoort, is dagelijks bezig met de ontwikkeling van leermiddelen die kennisoverdracht effectiever maken. Blue Tea ontwikkelt simulaties en serious games, waarbij gebruik wordt gemaakt van nieuwe technieken, zoals virtual reality.
Ruud Dullens, mede-eigenaar van Blue Tea, is te gast en vertelt over de spectaculaire ontwikkelingen bij Blue Tea. De nieuwste ontwikkeling is die van een training voor de bediening van de CST-100 Starliner van Boeing. Hierbij zullen astronauten getraind worden op basis van virtual reality-oplossingen, zoals die bedacht zijn door Blue Tea. Voor ruimtefanaten ziet de toekomst er daardoor rooskleurig uit. Volgens NASA is het namelijk echt mogelijk om in 2018 als toerist door de ozonlaag geschoten te worden. Bij de laatste loodjes speelt Blue Tea een cruciale rol.

‘Technologiebedrijf Blue Tea werd door Boeing geselecteerd als partner om de training van ruimtevaarders te ontwikkelen. Zo’n training is bepaald geen futiliteit, want astronauten worden blootgesteld aan extreme omstandigheden.
Wie zich hier niet op voorbereidt, wordt al tijdens de lancering kotsmisselijk. In vergelijking met de andere effecten op het lichaam is dat evenwel nog tamelijk onschuldig. Zo wordt het evenwichtsorgaan ontregeld en verergeren eventuele hart- en vaatziekten. De oplossing die Blue Tea aandraagt, heet virtual reality. Ruud Dullens zegt hierover: “Gevaar en stress kun je niet altijd in een fysieke omgeving trainen. Met virtual reality kun je deze zo goed mogelijk nabootsen. Daarnaast kun je deze tegen beheersbare kosten bouwen, draaiend houden en ook aanpassen.”

Bron: De Telegraaf.
Afbeeldingen en filmpjes zijn te zien op internet: https://youtu.be/svP9W_N4d5c en ook: https://youtu.be/6VYIUi9H3vM

PYURE

kleurrijke luistermuziek

Zangeres Marieke van der Leijé en gitarist/zanger Jos van Rens vormen samen het opmerkelijke duo ‘PYURE’.
Zangeres Marieke en zanger/gitarist Jos zitten muzikaal op dezelfde golflengte. Dat zie je. Dat voel je. Dat hoor je.
PYURE verrast en verwent het publiek met kleurrijke luistermuziek. Het duo speelt eigen werk en arrangementen van de mooiste songs uit de popmuziek. Meer dan 160 optredens binnen twee jaar getuigen van een waardevolle samenstelling. Een oase van genieten en rust in een wereld van lawaai. Puur, authentiek en luisterrijk, vandaar PYURE.

PYURE speelt tijdens hun nieuwste theaterprogramma de mooiste songs van Leonard Cohen & Eva Cassidy in hun eigen bekende PYURE-arrangementen. Voor Leeuwarden Europese Culturele Hoofdstad 2018 bracht PYURE in oktober 2017 een album uit met 14 Leonard Cohen songs, deels vertaald in het Limburgs, Zeeuws en Nederlands. Het duo werd bij dit project ondersteund door topmuzikanten. In 2018 is PYURE onder andere uitgenodigd voor een concert tijdens het internationale culturele event in Leeuwarden, naast alle andere festivals, theaters en podia in hun agenda.

Hieronder vindt u het programma van 26 november 2017

Chris Trines

gastheer

Gastheer Chris Trines maakt en presenteert al ruim 30 jaar radio- en tv-programma’s. Hij kreeg dit jaar de Veldeke Pluum van de Veldeke Kring Roermond uitgereikt. Chris is een echte duizendpoot, die voor de Limburgse taal en volkscultuur van grote betekenis is. Hij heeft zich ontwikkeld tot een echte kenner van de Limburgse dialectmuziek.

Chris Trines is begonnen bij de Ziekenomroep Roermond, waar hij kennis maakte met het medium radio. Later na richtte hij de ‘Stichting Gaer Gedaon’ op, een muziekprogramma waarin hij Limburgse muziek laat horen. Samen met Veldeke Roermond heeft deze stichting jaren geleden het dialectprogramma Platjetoe gemaakt om de Limburgse taal en spelling onder de aandacht te brengen.

Arie van der Lee

projectleider Gaza-strook

Als oud-burgemeester van Thorn (1991-1997) en sinds 6 jaar weer woonachtig in Limburg (Weert) is Arie van der Lee nog altijd nauw betrokken bij de ontwikkelingen in Thorn. Na zijn pensionering is hij zich meer gaan toeleggen op ontwikkelingshulp en sinds 3 jaar is hij voorzitter van het Rode Kruis afdeling Weert. Eind vorig jaar is hij benaderd om interim-projectleider te worden voor het Internationale Rode Kruis. In januari 2017 werd hij gevraagd de projectleider te vervangen in de Palestijnse gebieden. Het was voor hem bijzonder interessant om in de keuken te kijken van het Internationale Rode Kruis en dan wel in een gebied waar vrijwel niemand binnen komt en vrijwel niemand van de inwoners Gaza mag en kan verlaten. Bovendien hebben de inwoners in de voorbij 10 jaren drie oorlogen en bombardementen aan den lijve ondervonden.

Het zwaartepunt lag in Gaza waar het Nederlandse Rode Kruis jaarlijks ruim 1 miljoen euro investeert in de gezondheidszorg: ondersteuning van twee ziekenhuizen, diverse kleine klinieken, verstrekken van medische apparatuur en medicijnen, en (preventieve) voorlichting in het kader van de gezondheidszorg.
Namens het Rode Kruis heeft Van der Lee tijdens twee periodes van vijf weken er zijn bijdrage geleverd.
Hij wil zijn ervaringen in de Palestijnse gebieden graag met de bezoekers van het Torna | Cultura – café delen. Zijn verhaal wordt ondersteund door foto’s uit het gebied.

Uit: THE RIGHTS FORUM (mei 2017)
“Rode Kruis waarschuwt: zonder ingrijpen gaat Gaza ten onder”
Waar al jaren voor wordt gewaarschuwd, is bezig werkelijkheid te worden: in de Palestijnse Gaza-strook dreigt een acute crisis. Een menswaardig bestaan is er nagenoeg onmogelijk. Het Rode Kruis roept de wereld op tot ingrijpen.
Het Internationaal Comité van het Rode Kruis (ICRC) waarschuwt dat de infrastructuur en economie van Gaza het punt van volledige ineenstorting hebben bereikt, en dat ook op het terrein van volksgezondheid en milieu een acute crisis dreigt. De organisatie – in de regel spaarzaam met alarmerende berichten – stelt dat onmiddellijke ingrijpen geboden is.

Kerkschatten in 'Het Land van Thorn'

inventarisatie van bijzondere kerkschatten

De komende drie jaar worden alle waardevolle kunstvoorwerpen in alle Limburgse kerken geïnventariseerd. Een centrale database vervangt de papieren inventarisatielijsten van de vorige eeuw. Sander van Daal, kunsthistoricus en projectleider, en Lennart Willems, projectmedewerker, zijn de voorbije weken en maanden de kerken in het Land van Thorn langs geweest om er alle waardevolle kunstvoorwerpen te inventariseren. Het roerend religieus erfgoed werd gefotografeerd, beschreven en gedocumenteerd. Ze deden er opmerkelijke ontdekkingen. Alle verzamelde gegevens worden in een besloten database opgeslagen, zodat er op termijn een goed gedocumenteerd overzicht ontstaat van alle religieuze kunst en waar die zich bevindt. Sander van Daal vertelt over de inventarisatie van de bijzondere kerkschatten in het cluster Emmaus: Neeritter, Ittervoort, Panheel, Heel, Hunsel, Thorn, Wessem, Beegden, Haler-Uffelse en Ell.

De inventarisatie in heel Limburg wordt uitgevoerd door het Bisdom Roermond, in samenwerking met organisaties als het Huis voor de Kunsten, de Monumentenwacht Limburg, diverse Limburgse musea en het religieus museum Catharijnenconvent in Utrecht. Bij wijze van proef worden de kerken in het dekenaat Thorn geïnventariseerd. Er wordt daarbij niet alleen naar schilderijen en beelden gekeken, maar ook naar liturgisch vaatwerk, reliekhouders, kandelaars, paramenten en bijzondere boeken. De inventarisatie is van belang voor een goed beheer van de kunst, maar biedt kerken ook de mogelijkheid om verantwoorde keuzes te kunnen maken bij sluiting of herbestemming. Het project moet in het voorjaar van 2020 afgerond zijn. Het projectteam wordt daarbij ondersteund door een groot aantal vrijwilligers. De Provincie Limburg en het Mondriaanfonds financieren het project voor een groot deel.

Lisa Naus

column

“Lisa Naus is mijn auteursnaam en tevens de naam van mijn moeder, die vlak na mijn geboorte is gestorven. Het gebruik van haar naam vervult mij met warmte, omdat ik me op deze manier met haar verbonden voel. Ook zie ik het als een eerbetoon aan de echte Lisa Naus. Met pas op mijn 61e een eerste roman, mag je me gerust een laatbloeier noemen. Toch heb ik al vanaf dat ik kan lezen een soort liefdesrelatie met het geschreven woord, inmiddels dus uitgegroeid tot een passie. Tijdens het schrijven keer ik me naar binnen, worstel alles wat daar ontkiemt naar buiten en maak er een aansprekende tekst van. Het is een groeiproces, dat zijn weerslag heeft op mijn innerlijk leven”.

Lisa Naus maakt deel uit van de Sjrieverskrink Midde-Limburg. Een groep enthousiaste schrijvers die graag met taal aan de gang gaat, louter voor hun plezier en die zeker niet de behoefte hebben aan literaire hoogstandjes.

Ze leest in het Torna | Cultura –café op zondag 26 november 2017 een door haar geschreven column voor.

De Sjrieverskrink Midde-Limburg (SML) is ’ne informele krink van 10 ambitieuze amateursjrievers mit es doel in de Limburgse taal, mit al zien versjille, te sjrieve, zich óngerein dao-in mit goje raod te óngersteune en zich neet hove te sjenere.
De SML is vrieblievendj en volledig ónaafhankelik van de vereniging VELDEKE en haet ouch geine officiële status es stichting of vereniging. Daonaeve zeen waal weer twieë leden van de SML lid van ’t hoofdbestuur vanVeldeke.

De SML is, mit alle waardering en respek, neet verantwaordelik veur activiteiten en publicaties die lede privé samestèlle, presentere en organisere.
Alle lede zeen lid van ein of mieë kringe van VELDEKE en de SML wuuertj geregeldj gevraog óm aan activiteite van kringe mit te doon.Werk van lede van de SML zeen op persuuenlike titel te laeze in Platbook,Veldjbekèt,Veldjgewas en in versjillende waekblajer in de regio. Óm lid te waere van de SML zeen gein eise gestèldj aan laeftied en/of woonplaats. Vanzelfspraekendj mótte de lede ’n redelijke oetdrökkingsvaardigheid in de Limburgse taal höbbe, zoeawaal sjriftelik es ouch mondeling.

De lede van de SML kómme (es regel) edere twieëdje zaoterdig vanne maondj bie-ein in kefee ’t Heukske in St.-Joeas. De maondje juli en augustus zeen fekansiemaondje.

Meistal spraeke veer ’n oetdagendj thema aaf óm euver te sjrieve. Det kintj ’n gedich zeen, ’n kort verhaol, e sprookje of ’ne column. Die wèrkstökke waere ’n aantal daag veure bie-einkóms aan alle lede gestuurdj en oppe bie-einkóms beurtelings veurgelaeze en van opboewendj commentaar veurzeen.

Thema’s wore de aafgeloupe periode o.a.: zintuiglik sjrieve (veule, zeen, ruke, huuere en preuve), vrieheid/ónvrieheid, kirmes, sprookjes, humor, en vriejen tied. In de loup van de jaore zeen veer óngerein de versjille in spelling en oetspraok gaon waardere. Veer maken ós waal, mit respek, attent op pertinente spellingsfaelers, ónnuuedige herhaolingen, stopwäördjes en ‘Hollandisme’.

De bedoeling is óm in de verhaole en gedichte euver ’t laeve de wörkelikheid mit aksie sjoeaner en sterker te make. ’t Geit veural óm spele mit taal en orginaliteit.

Ria Janssen

zang

Ria Janssen en Jan Huijbers zijn zondag 26 november a.s. de muzikale gasten in het Torna | Cultura – café. Ria Janssen studeerde zang aan het conservatorium. Ze kreeg les van de bekende tenor Hein Meens en werkte samen met Ed Spanjaard, de latere chef-dirigent van het Limburgs Symfonie Orkest (LSO).
Na haar studietijd werd ze dirigent van diverse (kinder)koren. Ze geeft regelmatig zangworkshops aan het conservatorium en bij het Centrum voor de Kunsten in Maastricht. Daarnaast verzorgt ze concerten en geeft ze zang- en pianoles. Ze zingt liederen van Strauss, Schumann en Fauré, met daarnaast een licht repertoire.

Door ervaringen als dirigent, zanger, docent en coach is bij mij de behoefte ontstaan om deze vakgebieden te bundelen en dat heeft met doen besluiten een opleiding tot zelfstandig ondernemer”. (Ria Janssen)
Ervaring als solist:
-In ‘Die Zauberflöte’ met LSO o.l.v. Ed Spanjaard,
-als koorzanger in “Land des Lächelns’ met LSO o.l.v. Ed Spanjaard,
-in TV-opnames voor de TROS
-i.s.m. Fanfare Zeeuws-Vlaanderen.
Ervaring als zangcoach:
-coaching bij het instuderen van musicalstukken op Scholengemeenschap Trevianum te Sittard
-zangcoach bij privéleerlingen aan huis
-diverse workshops

Jan Huijbers

gitaar/piano

Jan Huijbers begeleidt zangeres Ria Janssen op piano en gitaar.
Hij studeerde muziekinstrumentenbouw en heeft zich vervolgens verdiept in de pianotechniek. Hij werkt al 23 jaar als zelfstandig pianotechnicus/-stemmer voor amateurs, en voor professionals op grote podia in geheel Europa.

Annie Schreuders-Derks

limburgse volkscultuur

Annie Schreuders-Derks heeft haar levenslange interesse in de Limburgse volkscultuur geconcretiseerd in haar Volkskundig Bureau NostalNu. De door haar bijeengebrachte collectie geeft een goed beeld van het leven van de Limburgse vrouw in al haar facetten gedurende de laatste anderhalve eeuw. Mode, kleedgedrag en kostuumgeschiedenis zijn de meest aansprekende thema’s bij NostalNu. Maar ook religie, volksverhalen en dialect komen aan de orde, met als rode draad ‘De levensloop van de mens’ en de ‘Jaarkranstradities’. Bij Torna | Cultura zal ze heel speciaal vertellen over de tradities rondom Sinterklaas. Zo maakt ze de bezoekers onder andere duidelijk waarom Sinterklaas over het dak rijdt en waarom we chocoladeletters eten.

NostalNu biedt een verrassende blik op de Limburgse volkscultuur. Het is de cultuurgeschiedenis van alledag: herkenbaar voor velen, interessant voor iedereen. Daarbij wordt in het bijzonder aandacht besteed aan het vrouwenleven. Heimwee naar vroeger met een eigentijds tintje. De door Annie Schreuders-Derks bijeengebrachte collectie geeft een goed beeld van het leven van de Limburgse vrouw in al zijn facetten gedurende de laatste anderhalve eeuw. Met aandacht voor tradities, gebruiken in religie, mode en kleedgedrag, eet- en drinkcultuur en wooncultuur. Dat zijn de wegwijzers gedurende de originele trip terug in de tijd. De belangstelling gaat overigens niet uitsluitend uit naar het verleden, ook het heden speelt in de volkscultuur een belangrijke rol. Vanaf 1988 was Annie Schreuders medewerker van het Limburgs Volkskundig Centrum in Limbricht, In 1994 begon zij met een eigen volkskundig bureau en museum in haar woonhuis te Susteren. In 2003 werden deze verplaatst naar een nieuwe, ruime locatie in Echt en werd het “Museum van de Vrouw” opgericht. Daar is Annie Schreuders als conservator aan verbonden gebleven tot haar pensionering 01- 01- 2011.

Daarna heeft zij Volkskundig Bureau NostalNu weer opgepakt.
Annie Schreuders-Derks is een wandelende encyclopedie als het gaat om kennis van de volkscultuur in Limburg. Het boek ‘De hele Santenkraam’ is slechts een samenvatting van deze kennis en de tekst is een bonte mix van geschiedenis, gebruiken en rituelen, die voor een groot deel de ziel van Limburg vormen. Een monument voor de volkscultuur. In elk deel staat een seizoen centraal, in het eerste de lente. In de maanden maart, april en mei worden verschijnselen als Pasen, Vastentijd, Hemelvaart, de lente, St Jozef (Joep), Mariaverering, bijgeloof, draken en heksen beschreven. Verder is er per dag een lemma gemaakt, met daarin de voor die dag in aanmerking komende heiligen, speciale gelegenheden en spreuken, zoals een almanak is opgebouwd.

Els Zeegers-Koelen

gedicht

Els Zeegers-Koelen leest een door haar geschreven gedicht in het dialect voor. Els, geboren Roermondse, was werkzaam als administratief medewerkster bij de gemeente Roermond. Ze is graag bezig met taal. Schreef gedichten in het Nederlands maar ontdekte al snel dat haar eigen dialect haar zoveel meer te bieden had. Sinds 2006 is ze lid van de Sjrieverskrink Midde-Limburg. Een groep enthousiaste schrijvers die graag met taal aan de gang gaat, louter voor hun plezier en die zeker niet de behoefte hebben aan literaire hoogstandjes.
In haar gedichten en sinds kort ook verhalen en columns kan ze veel van zichzelf kwijt. Ze is een gevoelsmens, neemt veel indrukken in zich op en heeft oog voor details. Inspiratie haalt ze vooral uit ‘t dagelijks leven en de natuur. Schrijven is voor haar hard werken, zichzelf blijven uitdagen; erin kruipen, ‘t tot leven brengen en perfectioneren tot iets moois. Ze is pas tevreden als ze mensen kan raken. Haar gedichten zijn gepubliceerd in Lèste wäörd, LiLiLi-boeken en Platbook.

De Sjrieverskrink Midde-Limburg (SML) is ’ne informele krink van 10 ambitieuze amateursjrievers mit es doel in de Limburgse taal, mit al zien versjille, te sjrieve, zich óngerein dao-in mit goje raod te óngersteune en zich neet hove te sjenere.
De SML is vrieblievendj en volledig ónaafhankelik van de vereniging VELDEKE en haet ouch geine officiële status es stichting of vereniging. Daonaeve zeen waal weer twieë leden van de SML lid van ’t hoofdbestuur vanVeldeke.

De SML is, mit alle waardering en respek, neet verantwaordelik veur activiteiten en publicaties die lede privé samestèlle, presentere en organisere.
Alle lede zeen lid van ein of mieë kringe van VELDEKE en de SML wuuertj geregeldj gevraog óm aan activiteite van kringe mit te doon.Werk van lede van de SML zeen op persuuenlike titel te laeze in Platbook,Veldjbekèt,Veldjgewas en in versjillende waekblajer in de regio. Óm lid te waere van de SML zeen gein eise gestèldj aan laeftied en/of woonplaats. Vanzelfspraekendj mótte de lede ’n redelijke oetdrökkingsvaardigheid in de Limburgse taal höbbe, zoeawaal sjriftelik es ouch mondeling.

De lede van de SML kómme (es regel) edere twieëdje zaoterdig vanne maondj bie-ein in kefee ’t Heukske in St.-Joeas. De maondje juli en augustus zeen fekansiemaondje.

Meistal spraeke veer ’n oetdagendj thema aaf óm euver te sjrieve. Det kintj ’n gedich zeen, ’n kort verhaol, e sprookje of ’ne column. Die wèrkstökke waere ’n aantal daag veure bie-einkóms aan alle lede gestuurdj en oppe bie-einkóms beurtelings veurgelaeze en van opboewendj commentaar veurzeen.

Thema’s wore de aafgeloupe periode o.a.: zintuiglik sjrieve (veule, zeen, ruke, huuere en preuve), vrieheid/ónvrieheid, kirmes, sprookjes, humor, en vriejen tied. In de loup van de jaore zeen veer óngerein de versjille in spelling en oetspraok gaon waardere. Veer maken ós waal, mit respek, attent op pertinente spellingsfaelers, ónnuuedige herhaolingen, stopwäördjes en ‘Hollandisme’.

De bedoeling is óm in de verhaole en gedichte euver ’t laeve de wörkelikheid mit aksie sjoeaner en sterker te make. ’t Geit veural óm spele mit taal en orginaliteit.

Hieronder vindt u het programma van 8 oktober 2017

Pieter Kiewied

gastheer

Pieter Kiewied is onze gastheer op zondag 8 oktober. 
Hij is presentator van ‘Postbus 31’, het best beluisterde programma van L1 Radio op de zondagmorgen waarin Limburgers Limburgers feliciteren. Hij is bekend en populair geworden door zijn unieke stem en zijn vriendelijke stijl van presenteren van het felicitatieprogramma van L1.

Pieter Kiewied is ‘de stjum van de zóndigmörge’. Alleen al in Limburg gemeten, luisteren wekelijks op de zondagmorgen 60.000 tot 70.000 luisteraars naar zijn programma. Daarnaast wordt bijna over de gehele wereld naar hem geluisterd, tot in Australië en Texas toe.

L1 Radio
Luister naar L1 Radio

Sarai van de Boel

kunstenaar

Sarai van de Boel werkt als kunstenaar/ontwerper in een atelier in Amsterdam.
De sfeer van haar werk is gevormd door haar theaterachtergrond, waarin ze als ontwerper van kostuums en decors groot heeft leren denken.

Thans exposeert ze in het Gemeentemuseum Het Land van Thorn. In deze expositie, met als titel ‘Genesinge en Troost’, onderzoekt de kunstenares de motivatie en de levensvragen van mensen op pelgrimstocht. Welke weg bewandel je? Waar ga je naar toe? En met welke verwachtingen ben je onderweg? Zoek je heling, genezing, troost of een wonder?

Onze Lieve Vrouw van Loreto in de ‘Kapel onder de Linden’ in Thorn, en de processie naar deze maagd zijn het uitgangspunt voor het onderzoek van Sarai van de Boel.
De plaats waar mensen hun hartenkreten achterlaten in de hoop dat hun wensen worden verhoord.

Sarai van de Boel ging kostuumontwerpen later steeds meer zien als kunstobjecten. Decor en rekwisieten werden conceptuele autonome ideeën. Haar beelden legt ze vast met röntgenfotografie waarmee een nieuwe dimensie ontstaat.

Naast haar beeldend werk houdt ze zich bezig met kunsteducatie. Ze geeft workshops in eigen studio en in musea, zoals het Stedelijk Museum Amsterdam. Voor het Stedelijk Museum werkt ze als museumdocent. Kunst is voor haar altijd en overal een middel om iets te leren van de wereld.

De expositie ‘Genesinge en Troost’in het museum in Thorn maakt deel uit van de grootscheepse tentoonstelling ‘ONDERWEG/UNTERWEGS AAN RIJN EN MAAS’. Het is een samenwerkingsproject van 40 musea in het Maas-Rijngebied van Nederlands- en Belgisch-Limburg en Rijnland-Westfalen. Lezingen, exposities en excursies vertellen over ‘reizen, vervoersmiddelen en attracties’ in dit gebied.
De kunstenares vertelt over haar werkzaamheden, werk en vooral over de tentoonstelling in Thorn.

Studio Sarai
Sarai van de Boel
Surinamekade 11
1019 BH Amsterdam
info@sarai.nl

Karel Ruiten

columnist

Karel Ruiten, lid van de Sjrieverskrink Midde-Limburg, leest een door hem geschreven column in het dialect voor. 

Inspiratie haalt hij vooral uit zijn alledaagse omgeving en uit kranten, tijdschriften, computer en TV.
In 2003 werd op initiatief van Veldeke een schrijverskring opgericht, waarvan hij vanaf het begin lid is. De allereerste keer dat hij mee deed aan de ‘Groot-Limburgse Veldeke Dialekpries‘, won hij in Thorn in 1996 de 3e Prijs.
Zijn gedichten, columns en korte verhalen zijn gepubliceerd in Platbook. (uitgave Huis voor de Kunsten.)

Hij is geboren in Echt, groeide op in Montfort, maar woont al ruim veertig jaar in Roermond. In zijn beroepsleven was hij accountmanager bij een energiebedrijf met als werkterrein de hele provincie Limburg in al zijn verscheidenheid. Vanuit zijn beroepsmatig leven heeft hij interesse ontwikkeld in creatief schrijven. Aanvankelijk in de standaardtaal, maar later ook in de Limburgse taal. Mede daardoor is hij lid van Veldeke Limburg geworden.

De Sjrieverskrink Midde-Limburg (SML) is ’ne informele krink van 10 ambitieuze amateursjrievers mit es doel in de Limburgse taal, mit al zien versjille, te sjrieve, zich óngerein dao-in mit goje raod te óngersteune en zich neet hove te sjenere.
De SML is vrieblievendj en volledig ónaafhankelik van de vereniging VELDEKE en haet ouch geine officiële status es stichting of vereniging. Daonaeve zeen waal weer twieë leden van de SML lid van ’t hoofdbestuur vanVeldeke.

De SML is, mit alle waardering en respek, neet verantwaordelik veur activiteiten en publicaties die lede privé samestèlle, presentere en organisere.
Alle lede zeen lid van ein of mieë kringe van VELDEKE en de SML wuuertj geregeldj gevraog óm aan activiteite van kringe mit te doon.Werk van lede van de SML zeen op persuuenlike titel te laeze in Platbook,Veldjbekèt,Veldjgewas en in versjillende waekblajer in de regio. Óm lid te waere van de SML zeen gein eise gestèldj aan laeftied en/of woonplaats. Vanzelfspraekendj mótte de lede ’n redelijke oetdrökkingsvaardigheid in de Limburgse taal höbbe, zoeawaal sjriftelik es ouch mondeling.

De lede van de SML kómme (es regel) edere twieëdje zaoterdig vanne maondj bie-ein in kefee ’t Heukske in St.-Joeas. De maondje juli en augustus zeen fekansiemaondje.

Meistal spraeke veer ’n oetdagendj thema aaf óm euver te sjrieve. Det kintj ’n gedich zeen, ’n kort verhaol, e sprookje of ’ne column. Die wèrkstökke waere ’n aantal daag veure bie-einkóms aan alle lede gestuurdj en oppe bie-einkóms beurtelings veurgelaeze en van opboewendj commentaar veurzeen.

Thema’s wore de aafgeloupe periode o.a.: zintuiglik sjrieve (veule, zeen, ruke, huuere en preuve), vrieheid/ónvrieheid, kirmes, sprookjes, humor, en vriejen tied. In de loup van de jaore zeen veer óngerein de versjille in spelling en oetspraok gaon waardere. Veer maken ós waal, mit respek, attent op pertinente spellingsfaelers, ónnuuedige herhaolingen, stopwäördjes en ‘Hollandisme’.

De bedoeling is óm in de verhaole en gedichte euver ’t laeve de wörkelikheid mit aksie sjoeaner en sterker te make. ’t Geit veural óm spele mit taal en orginaliteit.

Leonne Cramers

dichter

Miene naam is Leonne Cramers en ich bèn ein richtig maedje oet Zitterd aan de Maas,
laef in Zitterd, sjrief Gelaens en es ich kal heuërs te de Maas roesje
Roajen draod in mien laeve zeen luuj en weurd in alle meugelikheden en facetten.
Creativiteit mit angere deile, emes oetdage zelf get te make en hie-in enthousiasme, perseuënlikheid en plezeer te óntdèkke.
Saer 1979 sjik ich Krismeswunsje. Vanaaf 1999 höb ich mich meë op tekste toegelag zoawaal in ’t Nederlands es in mien eige taal, ’t Gelaens. Noe en dan broek ich ouch weurd die me neet meë zoa dèks euver de luppe leuët gaon mer waal nog herkènt. Ós eige taal riek aan emoties, krach en geveules die dich wie ein werme daeke koestere. Sjpele mit weurd zörg dat d’r dèkser meë insjteit es me op ’t eësjte oug laeze deit.
Tekste door mich gesjreve kóns te vènje in LiLiLi-beuk, platbeuk en mien eige beukske mit dao-in de eësjte 26 Krismeswunsje “zeëje van tied”.

Tekst in het Nederlands

Mijn naam is Leonne Cramers, kom uit Sittard aan de Maas, leef in Sittard, schrijf Geleens en als ik spreek hoor je de Maas.
Rode draad in mijn leven zijn mensen en woorden in al hun facetten.
Creativiteit met anderen delen, iemand uitdagen zelf iets te maken en hierin enthousiasme, individualiteit en plezier te ontdekken.
Sinds 1979 stuur ik kerstwensen. Vanaf 1999 heb ik me meer op teksten toegelegd zowel in het Nederlands als in mijn eigen taal, het Geleens. Nu en dan gebruik ik ook woorden die je niet meer dagelijks op straat hoort, maar die bij lezers en toehoorders herkenning oproepen. Ik zie wat er om me heen gebeurt en probeer dat in woorden te vangen, daarbij maakt het spelen met woorden dat er meer in zit dan je op het eerste moment leest.
Schrijven is voor mij schilderen en spelen met woorden, in mijn eigen taal vind ik de meeste speling.
Teksten door mij geschreven kun je vinden in LiLiLi-boeken, platboeken en in mijn eigen boekje met daarin de eerste 26 kerstwensen “Zeëje van tied”.

Dialeksjrieverskrink Midde-Limburg

De Sjrieverskrink Midde-Limburg (SML) is ’ne informele krink van 10 ambitieuze amateursjrievers mit es doel in de Limburgse taal, mit al zien versjille, te sjrieve, zich óngerein dao-in mit goje raod te óngersteune en zich neet hove te sjenere.
De SML is vrieblievendj en volledig ónaafhankelik van de vereniging VELDEKE en haet ouch geine officiële status es stichting of vereniging. Daonaeve zeen waal weer twieë leden van de SML lid van ’t hoofdbestuur vanVeldeke.

De SML is, mit alle waardering en respek, neet verantwaordelik veur activiteiten en publicaties die lede privé samestèlle, presentere en organisere.
Alle lede zeen lid van ein of mieë kringe van VELDEKE en de SML wuuertj geregeldj gevraog óm aan activiteite van kringe mit te doon.Werk van lede van de SML zeen op persuuenlike titel te laeze in Platbook,Veldjbekèt,Veldjgewas en in versjillende waekblajer in de regio. Óm lid te waere van de SML zeen gein eise gestèldj aan laeftied en/of woonplaats. Vanzelfspraekendj mótte de lede ’n redelijke oetdrökkingsvaardigheid in de Limburgse taal höbbe, zoeawaal sjriftelik es ouch mondeling.

De lede van de SML kómme (es regel) edere twieëdje zaoterdig vanne maondj bie-ein in kefee ’t Heukske in St.-Joeas. De maondje juli en augustus zeen fekansiemaondje.

Meistal spraeke veer ’n oetdagendj thema aaf óm euver te sjrieve. Det kintj ’n gedich zeen, ’n kort verhaol, e sprookje of ’ne column. Die wèrkstökke waere ’n aantal daag veure bie-einkóms aan alle lede gestuurdj en oppe bie-einkóms beurtelings veurgelaeze en van opboewendj commentaar veurzeen.

Thema’s wore de aafgeloupe periode o.a.: zintuiglik sjrieve (veule, zeen, ruke, huuere en preuve), vrieheid/ónvrieheid, kirmes, sprookjes, humor, en vriejen tied. In de loup van de jaore zeen veer óngerein de versjille in spelling en oetspraok gaon waardere. Veer maken ós waal, mit respek, attent op pertinente spellingsfaelers, ónnuuedige herhaolingen, stopwäördjes en ‘Hollandisme’.

De bedoeling is óm in de verhaole en gedichte euver ’t laeve de wörkelikheid mit aksie sjoeaner en sterker te make. ’t Geit veural óm spele mit taal en orginaliteit.

Nicole van BreedeRode

schrijver, regisseur, toneelspeler

MONOLOOG ’10 METER, EEN LEVEN LANG’

‘10 meter, een leven lang’ is een mooi en ontroerend toneelspel over de dodelijke ziekte ALS, waaraan de vader van Nicole van BreedeRode is overleden. Ze zegt er zelf over: ‘Een verhaal over leven en dood met een ode aan het leven. Ik neem je mee op een prachtige en melancholische reis gebaseerd op het leven van mijn vader die in 2015 overleden is aan ALS. Het verhaal is vol verwondering en onverwachte wendingen. Ik vertel, zing en dans een beeldend verhaal. Laat je meeslepen en geniet. In je eentje de planken op om het publiek in de ogen te kijken en mee te nemen met jouw verhaal. Dat vraagt om lef’.
Nicole van BreedeRode toont die lef in ’10 meter een leven lang’.

Vanaf haar jeugd is Nicole Verhoef (ps. Nicole van BreedeRode) bezig met alle creatieve uitingen die er zijn. Het is voor haar moeilijk zich tot één richting te beperken. Dan is het schilderen en tekenen, dan zingen en dan weer toneel waarin ze zich verdiept. Als leerkracht basisonderwijs heeft ze deze talenten ook altijd kunnen inzetten.
Jarenlang heeft ze in Flevoland gewoond en sinds 2006 is ze terug bij haar roots: Limburg. Net niet helemaal, want ze is net over de grens bij Sittard in Selfkant-Tüddern gaan wonen. Sinds die tijd heeft ze ook weer projecten gedaan, samen met Toneelhuis LFA en Toneelgroep Maastricht. Afgelopen jaar heeft ze meegedaan met SOLO van de LFA. Hiervoor heeft ze voor het eerst een monoloog geschreven, geregisseerd en gespeeld.

Verboden Vruchten

fotogroep Interfocus

Het thema van de Boekenweek 2017 was Verboden Vruchten.
Je zou je in dit verband kunnen afvragen: zijn er in onze moderne tijd, met zulke ruimhartige opvattingen over goed en kwaad, nog wel verboden vruchten? En zo ja, welke zijn dat dan en hoe kunnen we ze in beeld brengen? 
Dit was voor de leden van Fotogroep Interfocus uit Roermond aanleiding voor een fotografische zoektocht naar verboden vruchten.

Het was een ware zoektocht: wat voor de ene persoon een verboden vrucht is, is voor de ander hooguit een zure vrucht. De mens is altijd op zoek naar genot, met als keerzijde de gezondheidsschade, sociale en maatschappelijke problemen.

De zoektocht heeft geleid tot zeer verschillende fotobeelden. Het resultaat, eerder te zien tijdens een expositie in Bibliotheek Bibliorura, wordt in het Torna | Cultura – café getoond, met toelichting door Interfocus-lid Frans Grommen.

De Fotogroep Interfocus Roermond e.o. is opgericht in 2012. De leden van deze groep komen uit de regio Midden-Limburg en zijn enthousiaste, gevorderde vrijetijds-fotografen. 
Tijdens de periodieke bijeenkomsten wordt het eigen werk aan elkaar getoond en kritisch besproken. De feedback van de andere leden en eventuele externe beoordelaars is gericht op het verbeteren van de fotografische en kunstzinnige ontwikkeling van de groep en de individuele fotograaf.

Trio JaMaNo

Het Trio JaMaNo is opgericht in 2017 door Jessica Jansen (klarinet), Beate Matvejeva (dwarsfluit) en Evert van Noort (fagot).

Jessica Jansen heeft recentelijk haar Bachelor klarinet behaald op het Conservatorium van Maastricht en studeert momenteel Recht aan de Universiteit van Maastricht.

Beate Matvejeva komt uit Letland en heeft haar Bachelor dwarsfluit behaald op het Conservatorium van Maastricht en is momenteel bezig met haar Master dwarsfluit.

Evert van Noort studeert Chemische Technologie aan de Technische Universiteit van Eindhoven en speelt in het Nationaal Nederlands Studenten Orkest.

Gedrieën zijn ze lid van de Koninklijke Harmonie van Thorn waar hun vriendschap en muzikale samenwerking is begonnen.

Trio JaMaNo voert tijdens hun optreden in het Torna | Cultura café uit:
• Trio in F Major op.32 movement 3 “Rondo Allegretto”, van Ernst Kummer

• Fragments for wind trio, van Robert Muczynski
I Waltz
II Solitude
III Holiday
IV Reverie
V Exit

• Cinq Pieces en Trio, van Jacques Ibert

• Tango Etude no.3 for flute solo, van Astor Piazzolla

• Judische Suite for clarinet solo, van Evgeni Orkin.