In de aanloop naar Pasen is het verhaal van de kruisiging weer actueel. Een kruis is meer dan twee latten op elkaar; het is vooral symboliek. Het kruis is weer actueel, kleding en tatoeages met Jezusafbeelding is weer een trend in 2023.
Daarom wordt de voordracht van Ingrid Henssen ook geen religieus verhaal, maar een kleurrijke kijk op de diversiteit van kruisafbeeldingen in de kunst.

Het jubileumfeest vindt eenmaal in de vijftig jaar plaats. In 2023 van 8 t/m 16 september. Stadsgids Tony Joosen vertelt over het eeuwenoud genadeoord en geeft toelichting op het feestprogramma.

Columnist Gerard Kessels is vaste gast in De Limburger op dinsdag en vrijdag. Eveneens is hij ‘stamgast’ in het Torna | Cultura – Café. Met zijn columns boeit hij telkens weer op bijzondere en persoonlijke manier.

Bibi Ortjens (Maastricht, 1996) is een van de meest veelbelovende Limburgse zangtalenten. Zij volgde haar opleiding aan het conservatorium van Maastricht, waar ze haar bachelorsdiploma, met onderscheiding, ontving. Vanaf december 2022 maakt zij als koorlid deel uit van André Rieu’s Johann Strauss Orkest.

Het Internationaal Festival Vocallis had afgelopen jaar als thema: ‘De kracht van muziek’. Het Festival nodigde Har Sniekers uit Thorn uit een gedicht over dit thema te schrijven. Componist Jesse Passenier liet zich inspireren door het dialectgedicht van Har Sniekers en gaf er een eigen muzikale interpretatie aan. Bibi Ortjens voert het uit.

De burgemeesters van Maasgouw (Stef Strous) en Leudal (Désirée Schmalschläger) gaan met elkaar in gesprek over (boven)regionale onderwerpen. Het gesprek staat in het teken van het afscheid van burgemeester Strous.

Martin van Lierop is al 32 jaar radio- en tv-presentator bij Omroep ML5 en maakt deel uit van de programmaraad van Torna | Cultura.

In haar Limburgstalige liedjes is Linda kwetsbaar, gevat, gevoelig en stoer. En dat vaak allemaal tegelijkertijd. ‘Effe Weg’ heet haar cd. Vijf liedjes die een heerlijke mishmash van bossanova, jazz, folk en pop laten horen. Met het funky ‘Gielke’ noteerde ze een nummer één positie in de L1mbo Top 10.
Harold Konickx verwierf bekendheid sinds zijn hit Heppeneert. Met karaktervolle stem bezingt hij zijn grote liefde voor het kleine leven. Hij bereikte in 2017 de finale van Mooie Noten Amsterdam en in 2018 won hij de prestigieuze Jo Erens Priès voor betekenisvolle dialectmuziek.

Joop Schaminée (Wessem, 1957) geeft antwoord op de vraag wat de waarden van natuur en landschap in ons land zijn en hoe wij deze voor de toekomst zouden kunnen veiligstellen. Voor welke grote uitdagingen staan wij op dit moment en wat zijn de mogelijke oplossingen om de problemen het hoofd te bieden? Wat is de rol van de mens ten aanzien van het gebruik en beheer van ons vlakke land. Schaminee is als hoogleraar systeemecologie verbonden aan de Universiteit Wageningen en de Radboud Universiteit Nijmegen.

Peter Bokken leest een gedicht voor van Har Sniekers, voormalig stadsdichter van Thorn.

Peggy Alofs van Goud – Verteltheater neemt in ‘Entgen’, een vertelling in het dialect, de bezoeker mee naar het jaar 1630. Entgen verhuisde toen naar Limbricht. In 1674 werd zij beschuldigd als heks. Op gitaar begeleid door dochter Myrthe vertelt Peggy het leven van Entgen.
Als Entgen er aan komt, wordt er geluisterd, men weet dat ze iets te zeggen heeft en zij laat haar stem voor vele vrouwen horen. De voorstelling sluit aan bij de Internationale Vrouwendag (8 maart 2023).

Henk van Neerven, presentator van diverse radio- en tv-programma’s bij Omroep ML5, vervult de rol van gastheer van het Café.

Kris van Son is klein van stuk, maar met een groot gevoel, dat zich uit in haar muziek. Kris begeleidt zichzelf op de gitaar. Kenmerkend voor haar is haar heldere stem, onthullend in emotie. Het genre van haar muziek valt het beste uit te leggen als een mix van country en pop met hier en daar een uitstapje naar het onbekende.

Judith Evers, medewerker van Bibliocenter in Maasgouw, vertelt over de omvorming van de bibliotheken. Van stoffige boekenrekken voor diehard-lezers naar een organisatie die midden in de maatschappij staat. De maatschappij verandert en dus ook de rol van de bibliotheek. Deze is tegenwoordig dan ook een plek waar leren, ontwikkelen en ontmoeten belangrijk is.

Wim Daniëls heeft zich zijn hele leven verwonderd over taal en legde haar in al haar schoonheid vast in vele boeken. Met ‘De Dikke Daniëls’ schreef hij eindelijk hét grote overzichtswerk, waarin hij al die prachtige, onderbelichte en overgewaardeerde aspecten van de taal de revue laat passeren.
Wim treedt regelmatig op in theaters met cabaretvoorstellingen en theatercolleges. Ook presenteert hij tv-programma’s. Voor de taalfijnproevers: hij schreef het Groot Dictee der Nederlandse taal 2022.

Peter Bokken leest een gedicht voor van Har Sniekers, voormalig stadsdichter van Thorn.

Edward Bongers (Thorn) houdt zich al meer dan tien jaar bezig met het stimuleren van elektrisch rijden. Er is weinig discussie over de verwachting dat we uiteindelijk allemaal elektrisch gaan rijden, maar toch zijn er nog veel uitdagingen. Hij laat zien wat het gebruik van elektrische deelauto’s specifiek zou kunnen betekenen voor Thorn met betrekking tot parkeerdruk, verkeersveiligheid en duurzaamheid.
Edward heeft het bedrijf GoodMoovs opgericht op de Automotive Campus in Helmond om oplossingen te ontwikkelen voor bovenstaande uitdagingen. Hij wil afrekenen met misverstanden en vooroordelen over elektrisch rijden en autodelen.

Henk van Neerven, presentator van diverse radio- en tv-programma’s bij Omroep ML5, vervult de rol van gastheer van het Café.

‘Kijk in de kerststal’ is het thema van Ingrid Hensen-van Hees.  Zij vertelt over de cultuur, folklore, symboliek en geschiedenis van het kerstgebeuren. Met fotobeelden van een groot aantal kerstgroepen geeft zij een andere kijk op de kerststal.

Het buitenlandse Familiarity Duo wordt gevormd door Agniezska Bukowska (Polen) en  Aleksandrs Marinicevs (Letland). De jonge, getalenteerde zangeres en de ervaren en veelzijdig muzikant op gitaar verzorgen de muzikale intermezzo’s.

Kremers & Van Dijk spelen de dialoog ‘December’, waarin zij de maatschappij en zichzelf onder de loep nemen. Als creatieve geesten bewandelen zij onverwachte paden en verdwalen graag in de werkelijkheid.

Peter Bokken leest een gedicht voor van Har Sniekers, voormalig stadsdichter van Thorn .

Cultureel antropoloog Kitty Jansen-Rompen heeft de rol van engelen in het dagelijks leven in Limburg bestudeerd. De resultaten daarvan werden neergelegd in het boek “Hemelse Helpers”. In alle levensfasen waren engelen aanwezig, van geboorte tot en met overlijden. Bij al die fasen hoorden engelenprentjes.

Colla Bemelmans studeerde theologie in Bonn. Hij gaf bijna 40 jaar godsdienst- en maatschappijleerles aan de middelbare school. Colla schreef een aantal boeken met gedichten en verhalen in het dialect. Ook op zijn 83^e blijft hij nog kritisch volgen welke invloed politiek en kerk op ons leven hebben.

 Deborah Parren, redacteur 1Limburg, vervult de rol van gastvrouw.

Musicus en fotograaf Ad Lamerigts plaatst regelmatig natuurfoto’s met een mysterieuze uitstraling op facebook. Het zijn kunstige beelden die meer vertellen dan ze bij oppervlakkig bekijken prijsgeven.

Frits Criens, stadsdichter van de gemeente Leudal, kende de fotograaf alleen van dit werk op facebook. Toch probeerde Criens zijn gevoel, opgeroepen door de gelaagdheid van de beelden, te verwoorden in een Shakespeare sonnet. Zonder enig overleg vooraf of toelichting achteraf stuurde de dichter drieëndertig sonnetten met de bijbehorende foto naar de fotograaf. Zo ontdekten beide kunstenaars een onvermoede zielsverwantschap tussen hen. Dat heeft geleid tot een bundeling van foto’s en sonnetten onder de titel Gestilde tijd.

Tijd en tijdsbeleving zijn kernthema’s: de meetbare tijd van de klok, de ongrijpbare tijd van het leven dat voorbijgaat, de diffuse tijd van dwalende gedachten, de magische momenten dat je buiten jezelf treedt; de gestilde tijd ook, die zichzelf uitwist, je laat opgaan in de natuur en je creativiteit en inspiratie aanreikt.

Belangstellenden kunnen tijdens het Torna | Cultura – Café het boek bestellen.  Vanaf 14 november is Gestilde tijd bij een aantal verkooppunten in Midden-Limburg verkrijgbaar.

Hoe wij ook over kabouters denken, zeker is dat we al sinds mensenheugenis een bijzondere verhouding tot ‘het kleine volkje’ hebben.
Ton van Reen houdt zich al vele jaren bezig met de geschiedenis en de cultuur van de kleine mens, met name van hen die de zandgronden van Brabant en Limburg als leefgebied hebben.

Ton van Reen publiceerde meer dan 50 romans, verhalenbundels en boeken voor de jeugd. Een van zijn meest tot de verbeelding sprekende boeken is Klein Volk. De geschiedenis van de kabouter. In zijn voordracht hoopt Ton van Reen definitief af te rekenen met de misverstanden die er nog altijd over kabouters bestaan.

Na afloop van het Café bestaat er de gelegenheid tot het kopen van het boek en het laten signeren.

Reggie Mom heeft zich als psycho-sociaal therapeut verdiept in de EMDR-methode (Eye Movement Desensitization and Reprocessing). De therapie wordt toegepast om een traumatische of schokkende ervaring te verwerken, zoals een ongeval, seksueel geweld of een geweldsdelict. De belangstelling voor EMDR is groot en er wordt steeds meer bekend over de effectiviteit van EMDR-behandeling.

Bepaalde gebeurtenissen kunnen diep ingrijpen in het leven van mensen. Een groot deel van de getroffenen verwerkt deze ervaringen op eigen kracht, bij anderen ontwikkelen zich psychische klachten. Vaak gaat het om herinneringen aan de schokkende gebeurtenis die zich blijven opdringen, waaronder angstwekkende beelden (herbelevingen, flashbacks) en nachtmerries. Andere klachten die vaak voorkomen zijn schrik- en vermijdingsreacties. Stemmingen, prikkelbaarheid en onrust.

EMDR is bedoeld voor behandelingen bij klachten en problemen, wanneer er sprake is van emotioneel beladen herinneringen.

Van Zelf is het muzikale alter-ego van de Limburgse singer-songwriter Ruud Versteden (Thorn, 1987). Vrij van enig kader – zowel muzikaal als zakelijk – kan hij als Van Zelf volledig zichzelf zijn. Zoals zijn geest gaat zijn muziek alle kanten uit, maar altijd vanuit hetzelfde vertrekpunt: het liedje is leidend. Elke song vraagt iets anders: Engels of dialect, sober of vol tierelantijntjes, solo of samen. Net hoe de wind waait.

Naast Van Zelf is Ruud frontman en songwriter van de Limburgse rockband The Waiting (o.a. verantwoordelijk voor de ‘L1 Song Van Het Jaar 2020’: Summertime). Eerder was hij al succesvol als singer-songwriter bij o.a. Les Djinns (Pinkpop, Paradiso etc.) en Station America.

Ruud is afgestudeerd psycholoog en heeft een eigen praktijk. Ook werkt hij nog enkele uren in de week als Praktijkondersteuner Huisartsenzorg Geestelijke Gezondheidszorg (POH-GGZ).

Verder presenteert Joes en treedt ze nog regelmatig op als zangeres.
Ze heeft gepresenteerd bij TV-Limburg en is te zien geweest in de dialectsoap ‘De Hemelpaort’.

Peter Peters, hoogleraar nanobiologie aan de Universiteit Maastricht, geeft een toelichting over de rol van de nanobiologie bij de ontwikkeling van het COVID-vaccin. Hij laat de toehoorders beseffen hoe waanzinnig gedetailleerd ons inzicht is in de kleinst denkbare menselijke structuur; het avontuurlijke domein van de nanobiologie.

Gerard Kessels werkt al zijn gehele leven in de journalistiek. Voor De Limburger schrijft hij elke dinsdag en vrijdag de column ‘Aan de kant’. Onlangs verscheen de vijfde bundeling van zijn columns onder de titel ‘Dezer dagen’. Hij leest in het Torna | Cultura Café een aantal columns voor. De bundel kan die middag niet gekocht worden, maar als u het boek meeneemt, wil de schrijver het graag signeren.

Als inleiding op het gesprek met Eduard Narzarski leest Peter Bokken het gedicht QUO VADIS van voormalig stadsdichter van Thorn Har Sniekers voor.

Eduard Nazarski is deskundige op het gebied van mensenrechten en vluchtelingen. Hij was directeur van Amnesty International Nederland en Vluchtelingenwerk Nederland. Na zijn pensionering blijft hij zich inzetten voor mensenrechtenkwesties. Eduard Nazarski gaat in op vragen over actuele situaties rondom vluchtelingenwerk en mensenrechten.

Swing a Dilla wordt gevormd door Claudia, Katia en Luus. Geheel in vintage-stijl presenteren zij een professionele show van zang en dans. Enkele jaren geleden ontdekte het drietal de ‘electro-swing’, een perfecte mix van retro en modern. De intermezzo’s van Swing a Dilla vormen de muzikale draad door het programma.

Uw gastheer van het Torna | Cultura – café is vandaag Chris Trines. Hij  maakt en presenteert al ruim 30 jaar radio- en tv-programma’s. Chris is een echte duizendpoot, die voor de Limburgse taal en volkscultuur van grote betekenis is. Hij heeft zich ontwikkeld tot een echte kenner van de Limburgse dialectmuziek.